İbadetlerini göstermekten utanmak
03/10/2019 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
İbadetlerini başkalarına göstermekten hayâ etmek, utanmak caiz
değildir.
Sual: Bir kimsenin, ibadetlerini göstermekten veya duyulmasından
utanması doğru mudur?
Cevap: İbadetlerini başkalarına göstermekten hayâ etmek, utanmak caiz
değildir. Hayâ, günahlarını, kabahatlerini göstermemeye denir. Bunun için, vaaz
vermekten, ilmihal kitabı yazmaktan, satmaktan, imamlık, müezzinlik
yapmaktan, Kur’ân-ı kerim okumaktan hayâ etmek caiz değildir.
(Hayâ imandandır) hadis-i şerifindeki hayâ, kötü, günah şeyleri
göstermekten utanmak demektir. Müminin, önce Allahü teâlâdan hayâ etmesi
lazımdır. Bunun için, ibadetlerini ihlas ile yapmalıdır.
***
Sual: İman etmek için, Peygaber efendimizin bildirdiklerinin hepsine
inanmak mı lazımdır?
Cevap: Resulullah efendimizin söylediklerinin, bildirdiklerinin hepsini
beğenip kalbin kabul, tasdik etmesine, yani inanmasına iman denir.
Bu şekilde inanan insanlara, mümin denir. Peygamber
efendimizin sözlerinden birine bile inanmamaya veya iyi ve doğru olduğunda
şüphe etmeye küfür denir. Böyle inanmayan kimselere de kâfir denir.
***
Sual: İbadetlerin, iyiliklerin sevabı, diri veya ölü herkese hediye
edilebilir mi?
Cevap: Yapılan ibadetin sevabını, ölü veya diri başkasına hediye etmek
caizdir. Hac, namaz, oruç, sadaka, Kur’ân-ı kerim, mevlid okumak, zikir ve dua
okumanın sevaplarını başkasına hediye etmek, hanefî mezhebinde caizdir. Mâliki
ve şâfii mezheblerinde, sadaka, zekât ve hac gibi mal ile yapılan ibadetlerin
sevabını hediye etmek caiz olup, namaz, oruç ve Kur’ân-ı kerim okumak gibi
beden ile yapılanları caiz değildir. Hanefî olan, sevabını hediye eder. Mâliki
ve Şâfii ise, meyyitin affı için dua eder.
***
Sual: Yürürken, ayağımız, giydiğimiz mestten biraz çıksa, abdest bozulmuş
olur mu?
Cevap: Ayağın topuğu, mestin topuğundan çıkınca, mest ayaktan çıktı sayılır.
Fakat ekseri kitaplar, ayağın yarıdan fazlası, mestin topuk kemikleri
hizasından yukarı çıkmadıkça, ayaktan çıktı sayılmaz diyor. Buna göre, mest
geniş olup, yürürken, topuğu mestten çıkıp, giren kimsenin meshi caiz olur.
Yürürken abdesti bozulmaz.
***
Sual: Farzları, haramları öğrenmemek, günah mıdır?
Cevap: İman edilecek şeyleri, farzlardan, haramlardan meşhur olanları,
lüzumu kadar öğrenmek farzdır. Bunları öğrenmemek haramdır. İşitip de,
öğrenmeye önem vermemek küfür olur.
