Tarlası, bahçesi olanın kurban kesmesi
04/06/2024 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Elinde dinin bildirdiği zenginlik ölçüsüne göre parası olmayan kimsenin, bahçesi, tarlası varsa, kurban kesmesi gerekir mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde
buyuruluyor ki:
“Tarlasından aldığı
mahsul veya tarlanın, evin, dükkânın, atölyenin, kamyonun bir senelik kirası,
ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı
maaş, ücret, aylık ihtiyacını, kul borcunu karşılamayan kimse, İmam-ı
Muhammed'e göre fakirdir. Fetva da böyledir. İmam-ı a'zamla İmam-ı Ebu Yusuf'a
göre zengin sayılır. Çünkü mülkü olan tarlanın ve bu demirbaş malların değeri,
ihtiyacını karşılar ve nisap kadar da artar. Bunun kirayı her alışta, bir
miktar ayırıp, biriktirerek fıtra vermesi, kurban kesmesi ve büyük sevaba
kavuşması lazımdır. Fıtra vermez ve kurban kesmezse, İmam-ı Muhammed'e göre,
günahtan kurtulur.”
Görülüyor ki, her iki
ictihat da yerindedir ve Müslümanlara rahmettir. Bu hâlde olan kimse, fıtra
vermezse veya kurban kesmezse, İmam-ı Muhammed'in ictihadı, bunu azaptan kurtarır.
Tarlasından hiç mahsul
almayan, kiraya da veremeyen kimse ve ihtiyacından fazla malı olup da, parası
bulunmayan erkek veya kadın, İmam-ı Muhammed'in ictihadına uyarak, fıtra vermez
ve kurban kesmez. Verir ve keserse, ikinci ictihada göre, fıtra ve kurban
sevabına kavuşur. Üzerine vacip olmayan ibadeti yapan, yalnız nafile ibadet
sevabı kazanır. Vacip sevabı kazanmaz. Etini fakirlere verirse, sadaka sevabı
da kazanır. Vacip olan fıtra ve kurban sevabı ise, nafile ve sünnet sevabından
kat kat daha fazladır. Her ibadet de böyledir.
Sual: Kurban hangi
hayvanlardan olur ve bunları kaç kişi ortak olarak kesebilir?
Cevap: Kurban, koyun, keçi, sığır, deveden
birini, Kurban Bayramı'nın ilk üç gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir.
Koyun, keçiyi bir kişi kesebilir. Bir sığırı veya deveyi, yedi kişiye kadar
Müslüman, ortak olarak satın alıp kesebilirler. Bunlara adak veya akika kurbanı
da ortak edilebilir. Zenginin satın aldığına, sonradan ortak olmak caiz ise de
mekruhtur. Ortaklardan hiçbirinin hissesi yedidebirden az olmamalıdır.
Sual: Haccın
sünnetlerini yapamayana, ceza gerekir mi?
Cevap: Haccın sünnetini yapmayana ceza lazım
gelmez, mekruh olur, sevabı, azalır.