Akıl ile mutlak yaratıcıyı tanımak
04/07/2020 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
İnsan, kendi noksan aklı ile, mutlak yaratıcıyı anlayamaz!..
Sual: Dünya yaratıldığından itibaren, dünyaya gelen her insan, kendini
yaratanı tanıyabilmiş midir?
Cevap: Allahü teâlâ birdir, ezelidir, ebedidir ve kadimdir. Her türlü
değişmekten uzaktır. Ondan başka her şey, bu varlık âleminde, zaman geçmesi ile
eskiyerek bozulur ve değişmelere uğrar. Allahü teâlâ ise, her türlü
değişiklikten berîdir, uzaktır. O, hiç değişmez. "Bir, bir daha, iki
eder" sözü zamanla hiç değişmeyeceği gibi, asırlar ve zamanın geçmesi de,
Allahü teâlânın birliğini, ilmini ve kudretini değiştirmez.
Akıl gibi bir nimet verilmekle, diğer mahluklar, yaratılanlar içinden
seçilmiş olan insan, yeryüzünde yaratıltığından beri, Allahü teâlânın var
olduğunu anlamaktadır. Bu hakikat, her din ve mezhebde, değişik bir şekil ile
açıklanarak, ortaya konmuştur. Fakat, insanların akılları değişik, anlama
kabiliyetleri farklı olduğundan, herkes yaratıcıyı aradığında, Onu kendi
tabiatına, meşrebine, ilim ve idrakine, anlayışına uygun bir tarzda tasavvur
etmiş, düşünmüştür. Onu kendi anlayışına ve meşrebine göre tarif etmiştir.
Çünkü insan, aklının aczi ve noksanlığı sebebi ile anlamadığını, bilmediğini,
bildikleri gibi sanmıştır. Hakikati bulduk diyenlerin çoğu, Mecusilik,
putperestlik gibi batıl şeylerin içine dalmışlar, bu sebeple şirk ve dalalete
düşmüşlerdir.
İnsan, kendi noksan aklı ile, mutlak yaratıcıyı anlayamıyacağından,
merhametlilerin en merhametlisi olan Allahü teâlâ, her asırda, her kavme
Peygamberler göndermiştir. Böylece, işin hakikatini, doğrusunu insanlara
öğretmiştir. Saidlerden, iyilerden olanlar, iman ederek kurtuldular, dünya ve
ahiret saadetine kavuştular.
Bedbaht, talihsiz olanlar ise, itiraz ve inkâr ederek, hüsranda kaldılar.
***
Sual: Kötü huyu olan bir kimse, bundan kurtulmak için ne gibi şeyler
yapmalıdır?
Cevap: Kötü huydan kurtulmak için, insanın, kötü bir şey yapınca, arkasından riyazet çekmeyi, nefse güç gelen şey yapmayı âdet edinmesi, kötü huydan kurtulmak için faydalı bir ilaçtır. Mesela, "bir kötülük yaparsam, şu kadar sadaka vereceğim" veya "oruç tutacağım, gece namazları kılacağım" diye yemin etmelidir. Nefis, bu güç şeyleri yapmamak için, onlara sebep olan kötü âdetini yapmaz. Kötü ahlakın zararlarını okumak, işitmek de, faydalı bir ilaçtır.