Uçakta iftarın vakti
04/10/2019 Cuma Köşe yazarı O.Ü
"Yüksekte olan, güneşin gurub ettiğini, battığını görmedikçe iftar
edemez.”
Sual: Uçakla yolculuk yapan bir kimse, eğer oruçlu ise, iftarı neye ve
nereye göre yapar?
Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Alçak yerde olanlar, güneşin gurub ettiğini, battığını görünce, iftar
ederler. Yüksekte olan, güneşin gurub ettiğini, battığını görmedikçe, bunlarla
yani aşağıdakilerle beraber iftar edemez.”
İbini Âbindin hazretleri orucu tarif ederken yazdığı (Oradan gece
başlayınca iftar edilir) hadis-i şerifinin;
“Şark, doğru tarafında karanlık başlayınca iftar edilir” demek olduğunu
bildirmektedir. Şark, doğu tarafında karanlığın başlaması, en yüksek yerde
ziyanın, güneş ışığının kalmaması demektir.
***
Sual: Kaza, keffaret veya adak orucu tutanların, iftar vaktinde, ramazan
orucunda olduğu gibi, ihtiyatlı mı hareket etmesi gerekir?
Cevap: Oruçlu olan kimsenin, iftarı akşam namazından önce yapması müstehab
ise de, bir ibadeti bozmak şüphesinden kurtarmak için müstehab terk
edilmelidir. Önce akşam namazını kılmalı, sonra iftar etmelidir. Böylece iftar
yine, yıldızlar görünmeden önce yani acele edilmiş olur ve oruç, bozulmak
tehlikesinden kurtulur. Akşam namazını vakti çıkmadan, tekrar kılmak mümkündür.
Takvim, saat ve ezan yanlış olunca, oruç kurtulmaz. İbni Âbidînde
buyuruluyor ki:
“İftar etmek için, güneşin battığını iki adil Müslümanın haber vermesi
lazımdır. Bir olursa da, beis yoktur.”
Görülüyor ki, takvimi hazırlayanın ve iftar topu atanın, ezan okuyanın adil
olmaları lazımdır.
***
Sual: Başkaları günah işlemesin diye, onların hatırı için, sünnetleri,
müstehabları terk etmek uygun olur mu?
Cevap: Başkalarının günaha girmemeleri için, bir kimsenin mubahları terk
etmesi iyi olur. Fakat sünnetleri, hatta müstehabları terk etmesi caiz olmaz.
Mesela gıybet yapmamaları için, misvak kullanmayı terk etmek iyi olmaz.
***
Sual: Abdest uzuvlarında yaralar bulunan bir kimse, nasıl abdest alır?
Cevap: Abdest uzuvlarının çoğunda veya yarısında yara bulunan kimse,
teyemmüm eder. Çoğu sağlam ise, sağlamını yıkayıp yaralara mesheder.
Gusülde, bedenin hepsi, bir uzuv sayılır. Bedenin yarısı yaralı ise, teyemmüm
eder.
***
Sual: Bir Müslümanı öldürene, "iyi yaptın" dense, imanı gider mi?
Cevap: Bir mümini öldüren veya öldürülmesini emreden kimseye, "iyi
yaptın" diyen kâfir olur.
