Doyduktan sonra yemek, içmek...
05/10/2019 Cumartesi Köşe yazarı V.T
Yemesi haram olmayan şeyleri, doyuncaya kadar yemek, içmek mübâhtır.
Seyyid Muhammed Hamza hazretleri tefsîr, hadîs ve Hanefî mezhebi fıkıh
âlimidir. 1024 (m. 1615)’de Şam’da doğdu. 1085 (m. 1674)’de vefât etti. Bir
dersinde buyurdu ki:
Allahü teâlânın, insanlara olan nîmetlerinin, ihsânlarının en büyüğü, Peygamberler
göndermesidir. [Peygamberler göndererek, râzı olduğu ve râzı olmadığı şeyleri
bildirmiştir. Peygamberler, fen bilgilerini öğretmediler. Bunları akıl ile
araştırınız, bulunuz, faydalı işlerde kullanınız dediler. Kendileri de, kendi
zamanlarında bilinen fen vâsıtalarını yaptılar ve kullandılar. Daha fazlasını
ve yenilerini yapmakla uğraşmadılar. Bunları yapmayı başkalarına bıraktılar.
Kendileri, Allahü teâlânın bildirdiği dinleri yaymaya, öğretmeye
uğraştılar.]
(Din), inanılacak şeyleri, beden ve kalp temizliğini, Allahü teâlâya kulluk
vazîfesini, kulların birbirlerine karşı haklarını ve vazîfelerini bildirir.
İnanılacak şeylere (Akâid) denir. İbâdetlere ve muamelat ve
hukuk bilgilerine (Fıkıh) denir. İbâdetler, namaz, oruç,
zekât, hac ve cihâd olmak üzere beştir.
Bir ibâdetin farzlarından biri terk edilirse, o ibâdet sahih olmaz.
Bilmeyerek terk edilince de, sahih olmaz. Bilerek terk edince, günah da olur.
Sünneti yapmanın sevabı, farzın sevabından azdır. Sünneti bilerek terk
etmek günah olmaz. Azap yapılmaz. Azarlanır. Gayri müekked sünnete, müstehab ve
mendûb da denir. Bunu yapmak, sevap olur. Yâni, Cennet nîmetine kavuşur.
Bilerek yapmamak, günah olmaz.
Nâfile ibâdet, yâni emrolunmamış bir ibâdeti yapmak, müstehabdır. Mübâh,
yapması veya yapmaması, sevap veya günah olmayan şeydir. Yemesi haram olmayan
şeyleri, doyuncaya kadar yemek, içmek mübâhtır. Doyduktan sonra yemek, içmek
haramdır. Haramdan kaçınmak farzı yapmaktan da çok sevaptır. Mekruh işlemek de
günahtır. Harama helâl diyen kâfir olur. Mekruha helâl diyen kâfir olmaz.
Midye, istridye, istakoz yemek, abdestte ve gusülde suyu isrâf etmek
mekruhtur. Sünnet deyince, müekked sünnet anlaşılır. Mekruh deyince, tahrîmi
olan mekruh anlaşılır.
Ödünç istemek, mübâhtır. Ödünc vermek, müstehabdır. Borç ödemek
farzdır. Borçlu fakiri sıkıştırmamak vâcibdir.
Lâzım olan din bilgilerini öğrenmek, kadınlara da farzdır. Başkalarına
öğretecek kadar fazla öğrenmek, farz-ı kifâyedir. Daha çok öğrenmek mendûbdur.
İlmi ile öğünmek, mekruhtur.