Kızmanın sonu pişmanlıktır!..
06/07/2020 Pazartesi Köşe yazarı V.T
“İnsanlar, gazap (kızmak) ve hilm (yumuşaklık) üzere
yaratılmışlardır."
Muhammed ibn-i Asker el-Mağribî hazretleri Şâzili şeyhi ve Mâliki fıkıh
âlimidir. 936 (1530)’da Fas’ta Şefşâven'de doğdu. Burada medrese tahsilinden
sonra Şâziliyye tarikatına intisap etti. Kasrülkebîr bölgesine kadı ve müftü
tayin edildi. 986 (m. 1578)’de Portekizlilerle Vâdilmehâzin'de yapılan savaşta
şehid oldu. Hikmetli sözleri vardır. Buyurdu ki:
“Hasetçi, bir kimsede bir iyilik ve ona ihsân olunmuş bir nimet görürse,
hemen şaşırır. Onun başına bir belâ geldiğini görünce şemâtet eder. (Şemâtet:
Başkasına gelen belâya, zarara sevinmektir.)
Hadîs-i şerîfte “Din kardeşinize şemâtet etmeyiniz. Şemâtet ederseniz,
Allahü teâlâ belâyı ondan alır, size verir” buyuruldu.
“Haset, sahibini çok kötü durumlara sokar. İblîs, Âdem’e (aleyhisselam)
haset ettiği için, çok yüksek bir dereceye sahip iken, daha sonra mel’ûn
(lanetlenmiş) oldu.”
“İnsan, dünyâda kendisine kızan herkesi râzı edebilir. Fakat haset eden
kimseyi râzı etmek imkânsızdır. Çünkü, onu bir şey râzı eder. O da haset ettiği
kimseden o iyi durumun yok olmasıdır.”
“Çabuk kızmak, ahmaklıktır. Çünkü kızmanın sonu pişmanlıktır.”
“Zandan sakınınız. Şüphesiz zan, sözlerin en kötüsüdür. Tecessüs etmeyiniz.
Birbirinize buğzetmeyiniz. Ey Allahın kulları! Kardeşler olunuz.”
“Kardeşinin iyi ve kötü amelini araştırma. Çünkü bu tecessüstür.”
“Akıllı kimseye lâzım olan, kendi ayıplarıyla meşgul olmakla beraber,
insanların ayıplarını araştırmamasıdır. Kendi ayıplarını görüp, başkasının
ayıplarıyla uğraşmayan kimsenin kalbi rahat olur. Kendi ayıbını gören kimseye,
başkasının ayıbı büyük gelmez. Başkasının ayıplarıyla uğraşacağım diye, kendi
ayıp ve kusurlarını unutan kimsenin kalbi körelir, bedeni yorulur, ayıplarını
terk etmek ona zor gelir.”
“Kızma neticesinde meydana gelecek zararı, kızmadan önce düzeltmek daha
kolay ve mümkündür.”
Avn bin Abdullah hizmetçisine kızdığı zaman, “Sen bana ne kadar da çok
benziyorsun. Ben de Allahü teâlâya karşı pek günahkârım” derdi. Kızgınlığı daha
da şiddetlenince, köle olan hizmetçisine, “Allah için sen hürsün"
der onu serbest bırakırdı.
“İnsanlar, gazap (kızmak) ve hilm (yumuşaklık) üzere yaratılmışlardır. Bir kimse kızar ve sonra yumuşaklık gösterirse, kızması, onu istenmeyen bir söze ve işe düşürmediği müddetçe mezmûm değildir (kınanmaz). Buna rağmen, kızmayı her zaman terk etmek, ondan uzak olmak daha iyidir.”
