Ana-babaya, evladın yapacağı hizmetler...
13/09/2023 Çarşamba Köşe yazarı H.Y
Hadis-i şerifte buyuruldu
ki: "Ana-babası, yanında ihtiyarladığı halde, (rızalarını
alamayıp) Cenneti kazanamayanın burnu sürtsün."
İmam-ı
Nesefî hazretleri bildiriyor ki: Ana-babanın evladı üzerinde seksen
kadar hakkı vardır. Sağlığında olan kırk haktan onu beden ile onlara yapacağı
hizmetlerdir. Başlıcası şunlardır:
1. Hizmet
ederek rızalarını almalıdır. Ana-babaya hizmette kusur
etmemelidir Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ana-babası, yanında ihtiyarladığı
halde, [rızalarını alamayıp] Cenneti
kazanamayanın burnu sürtsün.) [Tirmizi]
2. Ana-babaya iyilik
ve ihsanda bulunmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ana-babanıza
ihsan ederseniz, çocuklarınız da size ihsan eder.) [Taberani]
3. Ana-babaya
âsi olmamalı, karşı gelmemelidir. İmanı olanlardan
Cehennemden en son çıkacak olanlar, Allahü teâlânın yolunda olan
ana-babasının İslamiyete uygun olan emirlerine âsi
olanlardır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ana-babasına
karşı gelenin ömrü bereketsiz ve kısa olur.) [Buhari]
[İslam Ahlakı]
4. Ana-babanın
günah olmayan emirlerini yapmalıdır. Hadisi
şerifte buyuruldu ki: (Ana-babaya itaat, Allah’a itaattir,
onlara asi olmak, Allah’a asi olmaktır.) [Taberani]
Babasına âsi gelen, çocuğundan mürüvvet göremez, muradına kavuşamaz, ailesi ile
geçinemez, evinin tadı bozulur. (Şir’a)
5.
Ana-babaya sert bakmamalı, şefkatle ve sevgi ile bakmalıdır. Ana-babasına
şefkat ve sevgi ile bir defa baksa, kabul edilmiş bir hac sevabına kavuşur.
Peygamber efendimiz buyurdu ki: (Ana-babanın yüzüne sevgi ile bakmak
ibadettir.) [Ebu Nuaym]
6. Ana-babanın rızalarını
kazanmalıdır. Ana-babayı üzmek, onlara eziyet etmek büyük
günahtır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Rabbin rızası, ana-babanın rızasında,
gazabı da, ana-babanın gazabındadır.) [Buhari]
7. Ana-babadan izin
almadan sefere gitmemelidir. Hacca giderken, muhtaç
olmayan ana-babadan izin almak sünnettir. Ana-baba muhtaç ise, izinsiz gitmek
haramdır. Ana-babası muhtaç olmayan, onlardan izinsiz farz olan hacca
gidebilir. Fakat nafile olan hacca izinsiz gidemez. (Redd-ül
Muhtar) Ana-babayı ziyaret etmemek büyük günahtır. Hiç
olmazsa, selam göndererek, tatlı mektup yazarak bu günahlardan kurtulmalıdır.
8. Ana-babaya saygıda,
hürmette kusur etmemelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Büyüğünü
saymayan bizden değildir.) [Tirmizi] Onları görünce ayağa
kalkmak, yanlarına gitmek, onlar oturuncaya kadar ayakta durmak, izinsiz
oturmamak gerekir. Otururken de edepli oturmalıdır.
9. Ana-baba
ile yolda giderken, arkalarından gitmelidir. Zaruretsiz
önlerinde yürümemelidir.
10. Ana-baba çağırınca,
hemen kalkıp yanlarına gitmeli, buyurun demelidir. Ana-baba
çağırınca, farz namazı bozmak caiz olur ise de, ihtiyaç yoksa, bozmamalıdır.
Sünnetler bozulur. [İslam Ahlakı]