“Allahü teâlâ, kibirli olanları elbette sevmez!”
28/05/2020 Perşembe Köşe yazarı V.T
Allahü teâlâ, gönderdiği kitapların hepsinde, kibri kötülemiş ve yasak
etmiştir.
Nûreddîn Mahmûd Hamevî hazretleri Şâfii hadis ve fıkıh âlimidir. 750
(1349)’da Suriye'nin Hama şehrinde doğdu. İlk tahsilinden sonra Şam ve Mısır'a
gitti. Tekrar Hama’ya dönerek talebe yetiştirdi. Bunların en meşhuru İbn-i
Hacer Askalânî'dir. Sonra Hama kadılığına tayin edildi. 834'te (m. 1431)
Hama'da vefat etti. ''Tehzîbü’l-Metâli'' isimli eserinde şöyle nakleder:
Allahü teâlâ, kullarına gönderdiği kitapların hepsinde, kibri ve
gururlanmayı kötülemiş ve yasak etmiştir. Meselâ, Kur'ân-ı kerimde, Nahl
sûresinin yirmiüçüncü âyetinde meâlen, “Allahü teâlâ, kibirli olanları elbette
sevmez!” buyurmaktadır. İncîl’de bildiriyor ki, havârîler, Îsâ aleyhisselâma
sordu: “Ey Allahın Peygamberi! İçimizde, hangimiz büyük, hangimiz küçüktür?” Bu
sorularına karşılık olarak, Îsâ aleyhisselâm: “En büyüğünüz, en küçüktür. En
küçüğünüz de, en büyüktür” buyurdu. Böylece, kendini büyük gören küçüktür.
Kendini küçük gören büyüktür demiş oldu.
Peygamberlerin sonuncusu ve hepsinin en üstünü olan Muhammed aleyhisselâm
da, birçok hadis-i şeriflerinde, kibrli olanları kötülemiş, alçak gönüllü
olanları övmüştür. Meselâ bir hadis-i şerifte, “Allah rızası için tevâzu edeni,
yâni kendini Müslümanlardan üstün görmeyeni, Allahü teâlâ yükseltir”
buyurmuştur.
Ehl-i sünnet âlimleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ ilim gibi, kudret
gibi bütün sıfatlarından kullarına biraz ihsân buyurmuştur. Fakat, yalnız üç
sıfatı kendine mahsûstur. Bu üç sıfattan hiçbir mahlûkuna vermemiştir. Bu üç
sıfatı, kibriyâ, ganî olmak ve yaratmak sıfatlarıdır.
Kibriyâ, büyüklük, üstünlük demektir. Ganî olmak, başkalarına muhtaç olmamak, her şey Ona muhtaç olmak demektir. Buna karşılık olarak kullanılan üç aşağı, alçak sıfat vermiştir. Bunlar da, zül ve inkisâr, yâni aşağılık, kırıklık ile ihtiyaç ve fânî olmak, yok olmaktır. Bunun için kibirlenmek, Allahü teâlânın sıfatına, hakkına tecâvüz etmek olur. Kullara kibirlenmek yakışmaz. En büyük günahtır. Hadis-i kudsîde, “Azamet ve kibriyâ bana mahsûstur. Bu iki sıfatta, bana ortak olmak isteyenlere, çok acı azâb ederim” buyuruldu. Bunun içindir ki, din âlimleri, tasavvuf büyükleri, her zaman, Müslümanlara tevâzu, alçak gönüllü olmayı emir buyurmuştur.
