Dua; lafzi ve fiilî olarak iki türlüdür
14/09/2023 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Sual: Dua ne demektir ve dua yalnızca dil ile mi yapılır?
Cevap: Dua,
Allahü teâlâdan bir şey istemek demektir. Dua etmeyen, arzusuna kavuşamaz
buyurulmuştur. Dua; lafzi ve fiilî olmak üzere iki türlüdür:
1-Lafzi dua; Allahü teâlâdan lafız, söz ile istemektir. Bu
duanın kabul olması için şartlar vardır. Bu şartlar, dua edenin Müslüman
olması, ihlas sahibi olması, namazlarına devam etmesi, fasık olmaması, yani
haram işlememesi, üzerinde kul hakkı bulunmaması gibi şeylerdir. Bu şartlar
bulunmayanların duaları kabul olmuyor. Sıkıntı içinde yaşıyorlar.
2-Fiilî dua; istenilen şeyin sebebine yapışmaktır. Allahü
teâlâ, her şeyi, bir sebep ile yaratmaktadır. Allahü teâlâdan bir şey
isteyenin, bu şeyin yaratılmasına sebep olan şeyi yapması lazımdır. Mesela, bir
yeri ağrıyanın, ağrı kesici bir ilaç kullanması lazımdır. Bu ilacı kullanması,
fiilî dua etmek olur. Fiilî duanın kabul olması için, sebebin
tesirinin kati olması, iyi bilinmesi lazımdır.
Lafzi dua ile fiilî dua birbirine uygun değilse,
fiilî dua kabul olur. Müslümanın, iyi ve caiz olan şeylerin sebeplerini
bilip, dua için, bu sebepleri yapması lazımdır. Bu sebepler yapılınca, Allahü
teâlâ, istenilen şeyi yaratır. Çünkü, sebepleri yapılan şeyi yaratması,
âdetidir. Aç olanın bir şey yemesi, fiilî sebebe yapışmak, fiilî dua etmek
olur.
(Dua
ediniz, kabul ederim) buyurulması, fiilî dua
etmeyi emretmektedir.
Sual:
Bir ibadetin vacip veya bidat olmasında tereddüt hasıl olursa nasıl hareket
etmelidir?
Cevap: Bir
şeyin vacip veya bidat olmasında şüphe edilse, bu şeyi yapmak iyi olur. Bidat
ile sünnet arasında şüphe olsa, yapmamak lazım olur.
Sual:
Bir kimsenin, öldüğü odaya, evinin bahçesine gömülmesinde bir mahzur olur mu?
Cevap: Herhangi
bir kimseyi öldüğü odayı kazıp, buraya gömmek caiz değildir. Mekteb, okul,
tekke yanına da gömmeyip, Müslümanların defnedildiği İslam mezarlığına
götürmelidir.
Sual:
Bir kimse, bahçesinin veya arsasının içine istediği derinlikte kuyu, istediği
yükseklikte bina yapmasında, dinen bir mahzur var mıdır?
Cevap: Bu
konuda Mecellenin 1194. Maddesinde deniliyor ki:
“Bir arsaya sahip olan, üstündeki boşluğa ve toprağın içine de
malik olur. İstediği kadar yüksek bina ve derin kuyu yapabilir.”
