“Ne hepsiniz, ne de hiçsiniz!..”
29/11/2020 Pazar Köşe yazarı O.Ü
"Siz, ne hepsiniz, ne de hiçsiniz, ikisi arası bir
şeysiniz..."
Sual: İnsanın yaptığı işlerde tercih, seçme hakkı yok mudur?
Cevap: Bu konuda Seyyid Abdülhakim efendi, bir üniversiteliye verdiği
cevapta buyuruyor ki:
“Etrafın, arzu ve emellerine uyduğu zaman, her şeyi, aklınla, ilminle,
gücünle yaratarak yaptığına, bütün başarıları icat ettiğine inanıyorsun.
Hakkın sana verdiği vazifeyi unutuyor, o yüksek memurluktan istifa ediyor ve
emanete sahip çıkmaya kalkıyorsun. Kendini malik, hâkim tanımak ve tanıttırmak
istiyorsun. Öte taraftan, etrafın, arzularına uymaz, dış kuvvetler seni mağlup
etmeye başlarsa, o zaman da, kendinde ümitsizlikten başka bir şey görmüyorsun.
Hiçbir seçme hakkına sahip olmadığını iddia ediyorsun. Kaderi bir İlm-i
mütekaddim değil, bir cebr-i mütehakkim manasında anlıyorsun.
Sofrana, sevdiğin yemekler gelmediği zaman eline geçirebileceğin kuru
ekmeği yemekle, yemeyip açlıktan ölmek arasında serbest bulunduğun ve kuru
lokmalar, ağzına zorla tıkılmadığı hâlde, onları yersin. Hem yersin, hem de bir
şey yapmadığına hükmedersin. Düşünmezsin ki, elin ve ağzın, yine arzunla
oynamış ve bu bir sıtma, bir titreme olmamıştır. İradene malik olduğun hâlde,
seni aciz bırakan dış kuvvetler karşısında kendini mecbur, hasılı bir hiç
bilirsin.
İşin yolunda olunca hep, işlerin ters olduğu zamanında ise, kaderin baskısı
altında oyuncak bir hiç diye iddia ettiğin o sen, bunlardan hangisisin? Hep
misin, hiç misin?
Siz, ne hepsiniz, ne de hiçsiniz, ikisi arası bir şeysiniz. Evet siz, icat etmekten, her şeye hâkim olmaktan, şüphesiz uzaksınız. Fakat, inkâr olunamayan bir seçme, tercih hakkınız vardır. Siz, eşi ortağı bulunmayan bir hâkim ve mutlak, başlı başına bir malik olan, Hakk teâlânın emri altında, ayrı ayrı ve müşterek vazifeler alan, birer memursunuz! Onun koyduğu hüküm ve nizam ile, Onun tayin ettiği mevkileriniz ve yaratıp emanet olarak verdiği salahiyet ve vasıtalarınız nisbetinde vazife yaparsınız. Amir, hâkim, malik Odur. Kazandığınız başarılar, Onun için olmadıkça, hep yalan, hep boştur. O hâlde kalplerinizde, niçin yalana yer veriyorsunuz? Niçin, Hakk teâlâyı mabud tanımıyorsunuz da, binlerce, hayal olan, mabudlar arkasında koşuyor, hepiniz sıkıntılar içinde boğuluyorsunuz? Niçin o emeli Haktan başkasında arıyorsunuz?”
