Kutuplarda oruç tutmak
07/04/2023 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Sual: Kutuplarda bazen
gündüzler çok uzun oluyor. Böyle durumlarda, orada bulunan bir Müslüman nasıl
oruç tutacaktır?
Cevap: Kutuplarda,
birkaç ay devamlı gece, birkaç ay devamlı gündüz olur. Böyle yerlerde oruç
tutanlar için, bir külfet yoktur. İslam dininde güçlük olmadığını ve bir
kişiye, yapamayacağı, takat getiremeyeceği şey teklif edilmediğini, Allahü
teâlâ Kur’ân-ı kerimde açıkça bildirmiştir. Mesela, abdest azası dörttür. Bir
kimsenin iki ayağı kesik olsa abdest azası üçe iner. Bir kimse, ayakta namaz
kılmaya gücü yetmezse, oturarak namazını kılabilir. Buna da gücü yetmezse, ima
ile kılabilir. Ramazan ayında, Müslümanlara oruç tutmak farzdır. Fakat, bir
kimse hasta olsa veya üç günlükten daha uzak bir yere sefere çıksa, oruç tutmak
farzı üzerinden geçici olarak kalkar. Daha sonra, müsait bir vaktinde
tutamadığı oruçlarını kaza eder.
Gece ve gündüz müddetleri, iki, üç ay ve daha fazla devam eden,
kutup memleketlerinde olanlar da oruç tutarlar. Böyle memleketlerde ve
gündüzleri, yirmidört saatten daha uzun olan günlerde, oruca saat ile başlanır
ve saat ile bozulur. Gündüzü böyle uzun olmayan en yakın bir şehirdeki
Müslümanların zamanına uyulur. Eğer oruç tutmazsa gündüzleri uzun olmayan yere
gelince kaza eder.
Sual:
Gündüzleri kısa olan yerlerde oruç tutanlarla, gündüzleri uzun olan yerlerde
oruç tutanların sevapları aynı mıdır ve burada bir adaletsizlik yok mudur?
Cevap: Gündüzleri
uzun olan yerlerde oruç tutanların alacağı mükafat elbette farklıdır. Güçlükler
arasında ibadet etmek, elbette daha sevaptır. Gündüzleri uzun olan yerlerde,
gündüzleri kısa olan yerlere göre birkaç saat fazla oruç tutanlar, amelleri
nisbetinde ilahi mükafatlara mazhar olacakları için, bu hâl, adaletsizlik
değildir.
Sual:
Uzaya, aya veya diğer gezegenlere giden bir kimse, eğer Müslüman ise, nasıl
oruç tutacaktır?
Cevap: Aya, uzaya giden Müslüman da sefere, yani yolculuğa niyet etmemişse veya orada ikamet etmeye niyet ederse, bulunduğu yerde gündüzleri çok uzun veya devamlı gündüz olursa, dünyadaki imsak ve iftar vakti belli olan bir yeri esas alır ve saatle başlayıp, saatle bitirerek orucunu tutar. Bütün bunlara rağmen orucunu tutamazsa, dünyaya döndüğü zaman, tutamadığı oruçları kaza eder.
