20/01/2022 Perşembe Köşe yazarı V.T

“Allahü teâlânın verdiği nimetleri, yaptığınız ibadetlerin karşılığı olarak bilenlerden olmayın.”

İbn-i Fergânî hazretleri evliyânın büyüklerindendir. Cüneyd-i Bağdadî ve Süfyân-ı Sevrî gibi büyük âlimlerin sohbetlerinde bulunmuştur. Gençliğinde Irak’ta bulundu. Merv’e yerleşti. Zâhirî ilimlerde de âlim olan İbn-i Fergânî hazretleri, 320 (m. 932) senesinde vefât etmiştir. Sözleri menkıbeleri ve nasîhatleri çok meşhûrdur.

Hocası Cüneyd-i Bağdadî, İbn-i Fergânî’ye yazdığı mektupta şöyle demektedir:

“Ya Ebâ Bekr! Âlimler ve hakîmler, Allahü teâlâ tarafından insanlara rahmettir. İnsanlara söz söyleyebilecek şekilde onların hâline giresin. Onlara güçlerine ve durumlarına göre söz söyle. Sen, onların nefsleri için beliğ sözler söyle.”

İbn-i Fergânî hazretleri buyurdu ki:

“İbâdeti korumak, onu yapmaktan daha zordur. O tıpkı çabuk kırılan cam eşya gibidir. Ona, riya, gurûr, ucub, kibir dokunsa ve değse kırar.”

“Şevk, şevki gerektirir. Şevk ise samîmi bir dostluğu gerektirir. Eğer bir kimsede şevk yoksa o sevginin ne olduğunu bilmez.”

“En büyük ibadet, vaktini boş yere harcamamaktır.”

“Yaptığı ibadetine güvenmek, Allahü teâlânın ihsânını unutmaktandır.”

“Davasında sâdık olanın alâmeti; bedeniyle arkadaşları arasında olsa bile, kalbi ile Allahü teâlâyı unutmamasıdır.”

“Allahü teâlânın verdiği nimetleri, yaptığınız ibadetlerin karşılığı olarak bilenlerden olmayın.”

“Nefsinin yapmanı istediği işlere gönül verme, nefsinin istemediği işlere gönül ver.”

“En kötü huy; takdîr edilene karşı durmaktır. Ezelde takdîr edileni, arzu ve duâ ile değiştirmeyi istemektir.”

“Utanan kişinin alnından dökülen terler, ondaki fazîletin eseridir.”

“İyi ahlâk; ma’rifetin kuvveti sebebiyle, kimseye düşman olamaman ve hiçbir kimsenin de sana düşman olmamasıdır.”

“Yapılan ibadete karşı bedel beklemek, Allahü teâlânın lütfunu unutmaktandır.”

“Hiç kimse, Peygamber efendimizin (sallallaü aleyhi ve sellem) makamına ulaşamamıştır. Onun makamını geçtim veya geçerim diyen doğru yoldan ayrılmış olur. Zîrâ velîlerin en son dereceleri, Peygamberlerin ilk dereceleridir.”

“İnsanlar üç sınıftır: İlk sınıfa Allahü teâlâ hidâyet nûrları ihsân etmiştir. Bundan dolayı bunlar, küfür, şirk ve nifaktan uzaktır. İkinci sınıfa, Allahü teâlâ inâyet nûrları ihsân etmiştir. Bunlar ise; büyük ve küçük günahları işlemezler. Üçüncü sınıfa, Allahü teâlâ kifâfeti ihsân etmiştir. Bunlar, gaflet ehline has hareketleri yapmazlar.”