Mezhep taklit etmek veya değiştirmek
18/01/2022 Salı Köşe yazarı O.Ü
İhtiyaç olunca, başka
mezhebe geçmek veya birkaç şeyi başka mezhebe göre yapmak caizdir.
Sual: Kendi
mezhebindeki farzı yapmamak veya kendi mezhebinde haram olarak bildirilen bir
şeyi yapmak için mezhep değiştirmek yahut taklit etmek uygun olur mu?
Cevap: İslamiyetin
bildirdiği hükümlere uymaktan kurtulmak için, mezheplerin ruhsatlarını,
kolaylıklarını araştırıp, bunlara göre iş yapmak caiz değildir. Böyle
araştırmaya Telfîk denir. İhtiyaç olunca, başka mezhebe geçmek
veya birkaç şeyi başka mezhebe göre yapmak caizdir. Farzı yapmamak veya haramı
yapmak için hile yapmak haramdır ve buna, Hîle-i bâtıla denir.
Bir şey, farz veya haram olmadan önce, farz veya haram olmasını önlemek caizdir
ve buna Hîle-i şer’ıyye denir.
Sual: Az yemek lazım
diyerek, az yiyerek, çalışamayacak derecede kendini zayıflatmak, uygun mudur?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak Abdullah Mûsulî hazretleri, Muhtâr kitâbının şerhi olan İhtiyâr
kitâbında diyor ki:
“Farzları yapamayacak
kadar zayıflatan riyazet, yani az yemek caiz değildir. Kendinin ve çoluk
çocuğunun nafakasını kazanacak ve borçlarını ödeyecek kadar çalışıp kazanmak
farzdır. Bu niyet ile çalışan kimse, borcunu ödeyemeden ölürse, azap çekmez.
Hadîs-i şerîfte, (Her erkeğin çalışıp nafakasını kazanması farzdır) buyuruldu.
Bundan fazlası için çalışmamak caizdir.”
Sual: Haramları
beğenmek, sevmek, imanı giderir mi?
Cevap: Küfrü,
haramları, mekruhları sevmek, beğenmek küfür olur.
Sual: Gayr-i
müslimlerin âdetlerini yapmanın, dinimiz açısından bir zararı var mıdır?
Cevap: Gayr-i
müslimlerin âdetlerini yapmak, onlara benzemek niyyeti ile olmazsa ve haram
veya kötü âdetler değilse, faydalı şeyler ise, caiz olur. Onlar gibi yemek,
içmek böyledir. Onlara uymak için olur veya haram veya kötü şeyler ise, haram
olur.
Sual: Cemaatle namaz
kılarken, dışarıdan birisi, biraz yer açın dese, cemaatten biri de, yer açsa,
bu kimsenin namazı bozulur mu?
Cevap: Başkasının sözü
ile yerini değiştirmek veya yanına gelene, onun sözü ile yer açmak bozar.
Fakat, biraz sonra, onun sözü ile değil de, kendiliğinden hareket ederse
bozmaz.
Sual: Bir şeyin vacip,
sünnet veya bidat olduğunda tereddüt eden kimse, nasıl hareket eder?
Cevap: Bir şeyin vacip veya bidat olmasında şüphe edilse, bu şeyi yapmak iyi olur. Bidat ile sünnet arasında şüphe olsa, yapmamak lazım olur.
