İmama uymanın doğru olması için
25/11/2020 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Fıkıh kitaplarında imama uymanın doğru ve sahih olmasının şartları
bildirilmiştir.
Sual: Cemaatle namaz kılarken, imama uymanın da belli şartları, esasları,
kuralları var mıdır, varsa nelerdir?
Cevap: Fıkıh kitaplarında imama uymanın doğru ve sahih olması için, şu on
şart bildirilmektedir:
1-Namaza dururken, tekbiri söylemeden önce, hem hangi vaktin farzı
kılınacaksa o namaza, hem de imama uymaya niyet etmektir. İmamın kim olduğunu
niyet etmek lazım değildir.
2-İmamın, kadınlara imam olmaya niyet etmesi lazımdır. İmamın erkeklere
imam olmaya niyet etmesi lazım değildir. Fakat niyet ederse, kendisi cemaatin
sevabına da kavuşur.
3-Cemaatin topuğu, imamın topuğunun gerisinde olmak.
4-İmam ile cemaat, aynı farz namazı kılmak. Farzı kılmış olan kimse, tekrar
imama uyunca, imam ile kıldığı nafile olur.
5-İmam ile cemaat arasında, kadın safı bulunmamak. Kadınlar bir saftan az
olup arada perde varsa veya alçakta, yüksekte iseler caiz olur.
6-İmamın kendisini görse, yahut sesini işitse, aradaki duvar mâni olmaz.
Arada kayık geçecek nehir ve araba geçecek yol mâni olur. Yolda veya nehirdeki
köprüde iki saf imama uyunca, arkadakilerin de namazı sahih olur.
7-İmama uymanın sahih olması için, imamın veya müezzinin sesini işitmek
yahut bunları görmek veya cemaatin hareketlerini görmek lazımdır. İmama uymak
için, imamı işitmeye, görmeye elverişli penceresi olmayan duvar arada
olmamalıdır.
8-İmam hayvanda, cemaat yerde veya bunun tersi olmamak.
9-İmam ile cemaat, yapışık olmayan ayrı iki gemide bulunmamak.
10-Başka mezhebteki imama uyan cemaatin, kendi mezheplerine göre namazı
bozan bir şeyin, imamda bulunduğunu bilmemesi lazımdır. Mesela, imamdan kan
akması veya başının dörtte birinden az miktarını mesh etmesi, Hanefi mezhebinde
caiz olmadığından, böyle yaptığı bilinen bir Şafii imama uymak âlimlerin çoğuna
göre caiz olmaz. Şafii imamdan kan aktığı görülse, sonra imam bir zaman
kaybolup tekrar gelse, buna uyulur. Çünkü, o zamanda abdest almış olabilir.
Hüsn-i zan etmek iyidir.
***
Sual: Su ile abdest alan bir kimse, toprakla teyemmüm yapan birine imam
olup namaz kıldırabilir mi?
Cevap: Su ile abdest alan bir kimse, teyemmüm etmiş olana, namazını ayakta kılan, oturarak kılana ve nafile namaz kılan da, farz kılana uyabilir. Dinini bilen bir imam arayıp ona uymalıdır.
