"Güzel ahlâk sâhibi olmak nasıl olur?"
04/04/2023 Salı Köşe yazarı V.T
İbrâhim bin Muhammed
Fezârî hazretleri İslâm âlimlerinden ve büyük velîlerden olup "Ebû
İshâk" künyesiyle meşhur olmuştur. Kûfe'de doğdu. Şam'a gelerek, o
beldenin âlimlerinden ilim tahsîl etti. Tâbiînden İmâm-ı Mâlik, Süfyân-ı Sevrî
gibi büyüklerle görüşüp, onlardan ilim öğrendi ve hadîs-i şerîf rivâyet etti.
İmâm-ı Evzâî hazretlerinin sohbetlerinde bulundu. halîfe Hârûn Reşîd, insanlara
İslâmiyeti anlatması için onu Bağdât'a dâvet etti. Daha sonra Adana’da Misis
kasabasına giderek oraya yerleşti. 802 (H.186) senesinde orada vefât etti.
Kendisine; "Güzel
ahlâk sâhibi olmak nasıl olur?" diye soruldu. Bunun üzerine;
"Evliyânın haklarına riâyet etmek, dostlar ile iyi geçinmek, küçüklere
nasîhat vermek, dünyâ için kimseye düşmanlık etmemek, başkalarını kendi nefsine
tercih etmek, dünyâ malı yığmaktan kaçınmak, kendi yollarında olmayanla sohbeti
terk etmek, din ve dünyâ işinde yardımlaşmak" buyurdu.
"Velî
kimdir?" dediler. O; "Kendisine kerâmet verilen lâkin kerâmete
güvenmeyen kimsedir" dedi ve ekledi: Ebû Hafs Haddâd hazretleri
kerâmet peşinde koşanlardan değil, istikâmeti esas alanlardandı. Bir gün
talebeleriyle birlikte hava almak için bir bahçeye gitmişlerdi. Sohbet tatlanıp
talebelerin duygulandıkları sırada bir ceylan koşarak geldi ve başını Ebû Hafs
hazretlerinin dizine koydu. Ebû Hafs hazretleri ceylanı yanından uzaklaştırdı.
Yanındakiler; "Efendim niçin ceylanı kovdunuz?" deyince, onlara;
"Sohbetimiz güzelleştikçe, keşke bir koyun olsa da kesip size ikram etsem
de dağılmasanız, sohbetimiz devâm etse diye gönlümden geçirdim. Bir de baktım,
ceylan dizime yaslanmış. Hemen hatırıma Nil Nehrini ters akıtması için Allahü
teâlâya duâ eden ve duâsı kabûl edilen Firavn geldi. Firavn'a benzemekten
korkarak ceylanı kovdum" dedi.
"Velînin sükût
hâli mi yoksa konuşma hâli mi daha fazîletlidir?" diye sordular. O;
"Konuşan, sözde bulunan felâketi bilse, Nûh aleyhisselâm kadar ömrü bile
olsa gücü yettiği kadar sükût eder konuşmazdı. Sükût eden, susmada bulunan
âfeti bilse, konuşayım diye Nûh aleyhisselâmın yaptığının iki katı bir müddetle
Allahü teâlâya duâ ve niyazda bulunurdu" buyurdu.
Sohbetlerinde buyurdu
ki: "İşlenen kusur ve kabahatlerden ötürü her zaman gönlü kırık olmak
lâzımdır."
"Mürüvvet, insafı yerine getirmek ve hiç kimseden intikâm almayı istememektir."
