Harama helal diyenin imanı gider!..
07/02/2020 Cuma Köşe yazarı V.T
Haramdan kaçınmak; farzı yapmaktan da sevaptır. Mekruh işlemek de günahtır.
Abdullah ed-Dabbî hazretleri tâbiînin fıkıh alimlerindendir. 72 (m. 691)’de doğdu. Hazret-i Ali ve İbn-i Mes’ûd'dan (radıyallahü anhüma) hadis rivayet etti. İmam-ı Ca'fer-i Sâdık'ın sohbetlerinde bulundu. İmam-ı Azam Ebû Hanîfe'den bizzat fıkıh ilmi tahsil etti. 144 (m. 761)’de Kûfe’de vefat etti. Şöyle buyurdu:
Ef'âl-i mükellefîn, yâni Müslümanın yapması lâzım olan şeyler, sekizdir: Farz, vâcib, sünnet, müstehab, mubâh, haram, mekruh, müfsid... Farzlar ve haramlar, Allahü teâlâ tarafından, Kur'an-ı kerimde açıkça bildirilmişlerdir. Bir ibâdetin farzlarından biri terk edilirse, o ibâdet sahih olmaz. Bilmeyerek terk edilince de, sahih olmaz. Bilerek terk edince, günah da olur. Sünneti yapmanın sevabı, farzın sevabından azdır. Sünneti bilerek terk etmek günah olmaz. Azâb yapılmaz. Azarlanır. Gayri müekked sünnete, müstehab ve mendûb da denir. Bunu yapmak, sevap olur. Yâni, Cennet nîmetine kavuşur. Bilerek yapmamak, günah olmaz. Nâfile ibâdet, yâni emrolunmamış bir ibâdeti yapmak, müstehabdır.
Mubâh, yapması veya yapmaması, sevap veya günah olmayan şeydir. Yemesi haram olmayan şeyleri, doyuncaya kadar yemek, içmek mubâhtır. Doyduktan sonra yemek, içmek haramdır. Haramdan kaçınmak sevaptır. [Farzı yapmaktan da çok sevaptır.] Mekruh işlemek de günahtır.
Harama helâl diyen kâfir olur. Şarap içmek, kumar oynamak, anaya, babaya âsî olmak, [yâni, haram olmayan emirlerini yapmamak, Müslümanların kalbini kırmak, rızası olmadan malını almak] haramdır.
Mekruha helal diyen kâfir olmaz. Abdestte ve gusülde suyu isrâf etmek mekruhtur. Sünnet deyince, müekked sünnet anlaşılır. Mekruh deyince, tahrîmi olan mekruh anlaşılır.
Ödünç istemek, mubâhtır. Ödünç vermek, müstehabdır. Borç ödemek farzdır. Borçlu fakiri sıkıştırmamak vâcibdir. Lâzım olan din bilgilerini öğrenmek, kadınlara da farzdır. Başkalarına öğretecek kadar fazla öğrenmek, farz-ı kifâyedir. Daha çok öğrenmek mendûbdur. İlmi ile övünmek, mekruhtur. Bey'ın şartlarından olmayıp da, alıcı ve satıcıdan birine faydası olan bir şeyi şart ederek yapılan satış fâsid olur, haram olur. Her insana ilk farz olan şey, îman etmesidir. [Îmanı olmayana, (kâfir) denir. Îmanı olana, (Müslüman) denir. Bazı sözler, bazı işler, îmanın gitmesine sebep olur. Müslüman iken, sonradan îmansız olana, (mürted) denir.
