İnsanın kalbine nur yerleşince...
29/12/2023 Cuma Köşe yazarı V.T
Ebû Bekr Tirmizî hazretleri evliyânın büyüklerindendir.
Dokuzuncu asırda Horasan’da Belh şehrinde yaşadı. Zamanının meşhûr âlimlerinden
ve evliyâsından Ahmed bin Hadreveyh ve diğer evliyâların sohbetinde ve
derslerinde yetişti. Hadîs ilminde de ilim sâhibi oldu. Derslerinde ve
sohbetinde çok talebe yetişti. Kıymetli sözlerinden bir kısmı şunlardır.
Buyurdu ki:
“Tefekkür beş çeşittir. 1- Allahü teâlânın yarattığı şeylere
bakıp, O’nun yüceliğini düşünmek. Bundan mârifet, Rabbini tanımak hâsıl olur.
2- Allahü teâlânın nîmetlerini ve ihsânlarını düşünmek. Bundan muhabbet hâsıl
olur. 3- Allahü teâlânın vâdettiği nîmetleri ve mükâfâtları düşünmek. Bundan
ibâdete karşı rağbet ve ibâdet yapma şevki hâsıl olur. 4- Allahü teâlânın
azâbını düşünmek. Böyle tefekkür eden kimse, Allahü teâlâya isyân etmekten
sakınır. 5- Allahü teâlânın verdiği nîmetler ve ihsânları yanında, nefsin
kötülüklerini düşünmek. Bundan da, geçmiş günahları hatırlayarak Allahü teâlâya
karşı hayâ, utanma hâsıl olur.”
“İnsanın kalbine nur yerleşince; dışı, âzâları, iyilik yapar ve
iyiliği konuşur.”
Fâtır
sûresinin; “Ey insanlar, siz Allaha muhtaç olanlarsınız. Allah ise
hiçbir şeye muhtaç değildir. Hamîddir (hamd olmaya
lâyıktır)” meâlindeki
15. âyet-i kerîmenin tefsîri sorulunca şöyle tefsîr etmiştir: “Siz
âcizsiniz, Allahü teâlânın rahmetine muhtaçsınız, bunun için fakirsiniz. Allahü
teâlâ ganîdir. Sizin ibâdetlerinize ihtiyâcı yoktur.”
“Ehl-i muhabbet olmayan kimse, himmete tam mânâsıyla ulaşamaz.
(Himmet, sadece bir şeyi istemektir. Bu da Allahü teâlânın rızâsına
kavuşmaktır.) Muhabbet ehli buna; sünnete tâbi olup, bid’atlerden sakınmak
sûretiyle kavuşmuştur. Çünkü Resûlullah efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem)
himmette en yüksek derecede olup, Allahü teâlâya en yakın olandır.”
“Câhillerin evliyâyı inkâr etmesi, büyüklere dil uzatması,
onları anlamaktan uzak olmalarından ve kalblerinin hikmeti almamasındandır.”
“Evliyâ olan zâtlar, evliyâlıklarını dâima gizlerler,
söylemezler. Fakat onların hâlleri ve davranışları, evliyâ olduklarını
gösterir. Evliyâlık iddiasında bulunan kimseler, dilleriyle bunu söylerler.
Fakat hâl ve hareketleri, onların yalancı olduklarını ortaya çıkarır.”
“Allahü teâlâya en yakın olan kimseler, fakirlerle bulunmaktan
hoşlanan kimselerdir. Ebedî olanı, geçici olana tercih edenler ve kazâya rızâ
gösterenlerdir.”
