Beyaz ve siyah iplikten maksat
12/03/2024 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Kur’ânda, yeme ve içme zamanının sonunu bildiren beyaz ve siyah iplikten maksat nedir, ne anlatılmaktadır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara suresindeki bir âyet-i kerimede mealen; (Beyaz iplik
siyahtan ayırt edilinceye kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur. Bu
ipliklerin, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak için,
daha sonra (Fecrin) kelimesi nazil oldu. Gündüzün beyazlığı
ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden ayrılınca, oruca başlanacağı
anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor ki:
“Hanefî mezhebi âlimlerinin çoğuna göre, ufkun bir yerinde beyazlık
başlayınca, imsak vakti olup, oruca başlanır.”
Bundan 15 dakika sonra beyazlık ufuk üzerine ip gibi yayılınca, sabah namazı
vakti başlar. Böyle yapmak ihtiyâtlı olur. Yani tetbirli, iyi olur. Namazı da,
orucu da, bütün âlimlere göre sahih olur. Oruca ikinci vaktiden sonra
başlamışsa, şüpheli olur. Astronomik hesaplar ile birinci vakit bulunmakta ve
takvimlere birinci vakit yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere ikinci vaktin
hatta bundan sonra başlayan kızıllığın yayıldığı zamanın yazıldığı görülüyor.
Bu yeni takvimlere uyanların orucları sahih olmaz. İmsakin iki vakti arasındaki
on dakika kadar zamana ihtiyat zamanı denir. Bu zamana temkin
demek doğru değildir. İmsakı şüpheli zamana geciktirmenin mekruh olduğunu,
Bahr-ür-râık kitabı da bildirmektedir. Hele kızıllığın sonunda başlanılan
oruçlar hiç sahih olmaz.
Sual: Ramazan ayına mahsus, müslümanlar için bildirilen bir müjde var
mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber
verdiği hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime, Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki,
bunları hiçbir Peygambere vermemiştir:
1-Ramazanın birinci gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile
baktığı kuluna hiç azap etmez.
2-İftar zamanında, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan
daha güzel gelir.
3-Melekler, Ramazanın her gece ve gündüzünde, oruç tutanların af olması
için dua eder.
4-Allahü teâlâ, oruç tutanlara, ahırette vermek için, Ramazan-ı şerifde
Cennette yer tayin eder.
5-Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini af eder.)
