İmarcı Padişah ll. Selim Han
15/12/2018 Cumartesi Köşe yazarı A.D
On birinci Osmanlı Sultanı olan İkinci Selim Han imarcı bir padişahtı. Türk ve dünya sanatının şaheseri sayılan Edirne Selimiye Camii’ni o inşa ettirmiştir.
15 Aralık 1574, İkinci Selim Han'ın vefat yıl dönümüdür... Osmanlı padişahlarının on birincisi ve İslam halifelerinin yetmiş altıncısı olan İkinci Selim Han, Kanunî Sultan Süleyman Han'ın oğludur. 1524 senesinde doğdu. Şehzadeliğinde mükemmel bir tahsil ve terbiye gördü...
Sultan İkinci Selim Han, babası vefat edince, 30 Eylül 1566'da Osmanlı tahtına çıktı... Önce Avusturya ile sekiz yıllık bir antlaşma imzaladı. Birkaç gün sonra da İran elçisi Şahkulu Hanın, Kanunî devrinde imzalanan Amasya Sulhünün yenilenmesi ricalarını kabul etti...
Bu sırada Yemen’de ayaklanma ortaya çıktı. Özdemiroğlu Osman Paşa'yı serdar olarak gönderen Selim Han, Yemen’in yeniden devlete bağlılığını sağladı...
O günlerde, Büyük Okyanus ile Hind Okyanusu arasında bulunan Sumatra adası, Malaka Yarımadası ve birtakım küçük adalara hakim olan Müslüman Açe Sultanlığından bir elçi gelmişti. Portekizliler çok zengin tabii kaynaklara sahip olan bu adalara göz dikmişler ve bölgeyi tehdit etmeye başlamışlardı. Açe Sultanı Alâüddîn Şah'tan gelen mektupta şunlar yazıyordu:
Bu sırada Yemen’de ayaklanma ortaya çıktı. Özdemiroğlu Osman Paşa'yı serdar olarak gönderen Selim Han, Yemen’in yeniden devlete bağlılığını sağladı...
O günlerde, Büyük Okyanus ile Hind Okyanusu arasında bulunan Sumatra adası, Malaka Yarımadası ve birtakım küçük adalara hakim olan Müslüman Açe Sultanlığından bir elçi gelmişti. Portekizliler çok zengin tabii kaynaklara sahip olan bu adalara göz dikmişler ve bölgeyi tehdit etmeye başlamışlardı. Açe Sultanı Alâüddîn Şah'tan gelen mektupta şunlar yazıyordu:
“Taht şehrim Açe bir Osmanlı köyü ve ben de hizmetkârlarınızdan birisiyim... Bize yardım etmezseniz mahvoluruz...”
Selim Han, onlara Kurdoğlu Hayreddin Hızır Reis’le silah, cephane, askerî malzeme, teknik uzmanlar, bol miktarda altın ve din adamı yolladı. Bu suretle Osmanlı Devletinin tesir alanı Uzak Doğu’ya, Güneydoğu Asya ve Endonezya’ya kadar uzanmış oldu...
Kıbrıs veya yakınlarından geçen Osmanlı ticaret gemileri ve hacıları taşıyan yolcu gemileri, Akdeniz’de Hristiyan korsanları tarafından vurularak soyuluyordu. Padişah, Lala Mustafa Paşa'yı göndererek Kıbrıs’ın fethini tamamladı...
İkinci Selim Han, babası Kanunî Sultan Süleyman Han devrinde birçok savaşa katılmakla beraber, tahta geçtikten sonra ordunun başında hiç sefere çıkmadı. Çünkü devrinde, umumiyetle büyük deniz seferleri yapıldı ve bu seferlere de padişahın kumanda etmesi âdet değildi... O, imarcı bir padişahtı. Kısa süren saltanat döneminde Türk ve dünya sanatının şaheseri sayılan Edirne Selimiye Camii’ni inşa ettirmiştir. Ayasofya Camiini, yaptırdığı istinad duvarlarıyla tahkim ettirerek günümüze kadar gelmesini sağladığı gibi, iki minare eklemiş, yanına iki de medrese yaptırarak külliye hâline getirmiştir...
1574 senesinde vefat eden 2. Selim Han, Ayasofya'daki türbesine defnedilmiştir. Ruhu şad olsun...