“Ey âdemoğlu! Dünyâ sevgisini kalbinden çıkar"
22/09/2020 Salı Köşe yazarı V.T
"Dünyâ sevgisi zulmettir. Zulmetten çık! Tâ ki, sana muhabbetimin nûru
ile tecellî edeyim."
Mehmed Cemâlî Efendi Osmanlı evliyâ ve ulemâsının büyüklerindendir.
Cemâleddîn-i Aksarâyî’nin torunlarındandır. Amasya’da doğup yetişti. 899 (m.
1493) yılında Mekke-i mükerreme yolunda Tebük’te vefât etti. Amasya ve
Aksaray’da zamanının fen ve din âlimlerinden ilim tahsil etti. Seyyîd
Yahyâ Şirvânî hazretlerinin halîfelerinden olan Pir Muhammed Erzîncanî’nin
hizmetine girdi. İstanbul’a gelip, pekçok talebe yetiştirdi. “Şerhu
Erba’îne hadîsen Kudsiyyen” adlı eserinde şunları nakleder:
Âlemlerin Rabbi olan Allahü teâlâya hamd olsun. Yaratılmışların en üstünü
olan Muhammed aleyhisselâma, O’nun temiz ve yüksek âline ve eshâbına salât ve
selâm olsun. Önceden beri, kırk hadîs-i kudsî ve kırk hadîs-i şerîfi açıklamayı
arzuluyordum. Bu arzuma uygun olarak topladığım hadîs-i şerîflerle bu kitabı
yazdım. Yazmış olduğum hadîs-i şerîflerdeki esrârı açıkladım. Bizden önce gelen
âlimlerin yaptığı gibi, kırk hadîs-i şerîf ve hadîs-i kudsî topladım. Onlara
uyarak, o büyük âlimlerin halleriyle hallenmek ve onlara benzemek istedim. Bu
işe, Allahü teâlânın ihsânına kavuşmak arzusu ile giriştim ve O’ndan yardım
istedim. Ortaya çıkan bu kıymetli eseri, Arab ve Acem’in sultânı, herkese karşı
ihsân sahibi, karanlıkta parlayan ay gibi adâlet dağıtıcısı, kılıcı ile Allahü
teâlânın dîninin yayıcısı, ilim ve kelam sahibi Sultan Bâyezîd bin Muhammed Hân
zamanında yazdım. Allahü teâlâ onun zaferlerini devamlı eylesin. Düşmanlarına
karşı gücünü ve kuvvetini, zayıf ve kimsesizlere de mürüvvet ve ihsânını kat
kat yüksek eylesin. Devletini dâim kılsın.
Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Kim bir kavme benzerse, o kavimden
olur.” Başka bir hadîs-i şerîfte; “Kim ümmetim için dinine âit kırk
hadîsi hıfzederse, Hakk teâlâ onu kıyâmet gününde fakîh, âlim olarak
haşreder” buyuruldu.
Şerh: Allahü teâlâ, yere ve göğe, bütün sıfatları ile tecellî buyurmadı.
Fakat, Allahü teâlâdan başkasına kul ve köle olmaktan kurtulmuş olan mümin
kulunun kalbine, bütün isimleri ve sıfatları ile tecellî buyurdu. Böyle bir
kul, nûr deryasına gark olur. Bu sebeple, âdemoğlu, vera ve takvâ sahibi
olmak sûretiyle cenâb-ı Hakk'ın esmasının tecellîgâhı olmaya gayret göstermelidir.
“Ey âdemoğlu! Dünyâ sevgisini kalbinden çıkar. Çünkü ben, benim sevgimle
dünyâ sevgisini bir arada bulundurmam.”
Şerh: Dünyâ sevgisi zulmettir. Zulmetten çık! Tâ ki, sana muhabbetimin nûru ile tecellî edeyim. Dünyâ sevgisi ile ölmüş olan kalbini dirilteyim manâsınadır.
