Haccın farz olmasının şartları
10/07/2020 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Bir kimseye haccın farz olması için, vücub şartlarının onda bulunması
lazımdır.
Sual: Bir kimseye haccın farz olması için, o kimsede ne gibi şartların
bulunması gerekir?
Cevap: Bir kimseye haccın farz olması için, Haccın vücub şartları diye
bildirilen şartların o kimsede bulunması lazımdır ki bunlar sekiz tanedir:
1- Müslüman olmak. 2- Kâfir memleketinde olanın da, haccın farz
olduğunu işitmesi lazımdır. 3- Akıllı olmak. 4- Bülüğ çağında olmak,
erginliğe ulaşmak. 5- Hür olmak, köle veya hapiste olmamak. 6- Geçim
ihtiyacından fazla olarak hacca götürüp getirecek ve geride kalanlara yetecek
kadar, helal parası olmak. Haram malı olana, hacca gitmek değil, bunları
sahiplerine ödemek farzdır. Haram mal ile hacca giden, hac yapmamak azabından
kurtulur ise de, hac sevabı kazanamaz. Bu durum, gasbedilen yerde namaz kılmaya
benzer. Böyle kimselerin ibadetlerine mâni olmamalıdır. Zira günahlar
ibadetlere mâni değildir. Parasının helal olduğunda şüphesi olan, sevap
kazanmak için, Yahya Efendi fetvâsında yazılı olduğu gibi, bir kimseden ödünç
alıp bununla hacca gitmelidir. Borcunu şüpheli parası ile ödemelidir. 7-
Hac vakti gelmiş olmak. Hac vakti, Arefe ve bayram günleri olmak üzere, beş
gündür. Yolda geçen zaman da düşünülerek, vücub şartları, bu zaman başında
mevcut olan kimsenin ömründe bir kerre hacca gitmesi farz olur. 8- Hacca
gidemeyecek kadar, kör, hasta, çok ihtiyar ve sakat olmamak.
***
Sual: Sadece namaz, oruç gibi bedenle yapılanlar mı ibadet olmaktadır yoksa
mal ile yapılanlar da ibadet sınıfına girmekte midir?
Cevap: Dinimizin yapılmasını emrettiği ibadetler üç kısımdır:
1-Yalnız beden ile yapılan ibadettir. Namaz kılmak, oruç tutmak, Kur’ân-ı
kerim okumak, zikretmek böyledir. Hiç kimse, başkası yerine, bedenle yapılan
ibadeti yapamaz ve bu ibadetler için kişi, kendi yerine başkasını vekil de
edemez.
2-Yalnız mal ile yapılan ibadetlerdir. Zekât, sadaka-i fıtır, toprak
mahsulleri zekâtı, keffaretler, fakirleri doyurmak ve giydirmek böyle
ibadetlerdir. Bir kimsenin özrü olsun veya olmasın, bunun mal ile yapılacak
ibadetlerini başkası, bunun izni ve malı ile yapabilir.
3-Hem beden, hem mal ile yapılan ibadetlerdir. Farz olan hac böyledir. Bir kimse hayatta iken, ancak devamlı özrü olduğu zaman, bunun emri ve malı ile yerine başkası vekaleten hac yapabilir.
