Kabir başında telkin vermek
24/12/2020 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Ölen bir kimseyi defnettikten sonra, telkin vermek sünnettir.
Sual: Ölüyü defnettikten sonra, kabrin başında ölü için telkin vermenin
dinimizde yeri var mıdır?
Cevap: Ölen bir kimseyi defnettikten sonra, kabre ve kıbleye karşı
ayakta durarak telkin vermek sünnettir. Mecmâ’ul-enhürde diyor ki:
“Öldükten sonra telkin verilir. Çünkü, ruhu ve aklı geri verilir ve yapılan
telkini anlar. Şâfiî mezhebinde de böyledir.”
Kabirdeki meyyite telkin yapmanın meşru olduğu Cevherede yazılıdır. Nûr-ul
yakîn fî mebhas-it telkîn kitâbında, telkinin sünnet olduğu çeşitli deliller
ile isbat edilmektedir. Cilâ-ül-kulûb ve Gâliyyede diyor ki:
“Resûlullah aleyhissalâtü vesselâm, definden sonra telkin vermeyi
emreyledi. Kendisi de telkin verdi.”
Kâdî-zâdenin Birgivî vasiyetnâmesi şerhinde, telkinin nasıl verileceği uzun
yazılıdır.
Sual: Peygamber efendimiz, bir hadislerinde, (Kabrimi bayram yapmayın!)
buyurmuş. Burada anlatılmak istenen nedir?
Cevap: Hadis âlimlerinden Abdül’azîm-i Münzirî hazretleri (Kabrimi
bayram yapmayın!) hadis-i şerifine mana verirken (Kabrimi
bayram gibi yılda bir ziyaret etmekle bırakmayın! Her zaman ziyaret etmeye
gayret edin!) demektir, diye açıklamışlardır. (Evlerinizi
mezarlık yapmayın!) hadis-i şerifi de, evlerinizi namaz kılmamakla,
kabirlere benzetmeyin, demektir. Çünkü kabristanda namaz kılmak caiz
değildir. (Kabrimi bayram yapmayın!) hadis-i şerifi; (Kabrimi
ziyaret için, bayram gibi belli gün tayin etmeyin!) anlamında olduğu
da bildirilmiştir. Zira yahudiler ve hıristiyanlar, Peygamberlerinin
mezarlarını ziyaret için toplanıp çalgı çalar, şarkı söyler, bayram yaparlardı.
Siz böyle yapmayın, ziyaret için, bayramda haram şeylerle eğlenir gibi, ney,
dümbelek çalmayın, toplanıp, merasim yapmayın demektir. Ziyaret için, gelip,
selam vermeli, dua etmeli, fazla durmamalıdır.
Sual: Evin ihtiyaçları için ayrılıp biriktirilen paranın da zekatı verilir
mi?
Cevap: İhtiyaç eşyasını almak için ve cenaze masrafının yapılması için ayırılan para nisab hesabına katılır. Yalnız bu parası bulunan kimse, nisab miktarı olduğu günden bir sene sonra, yine nisab miktarından az olmazsa, elinde kalan bu paranın zekatını verir. Çünkü, zekat, fıtra ve kurban için, ihtiyaç eşyasına malik olmak şart değildir. Bu eşyadan elde bulunanı nisaba katılmaz.