Mevki, makam sahibi olma arzusu
25/10/2019 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Mevki sahibi olmayı istemenin sebeplerinden birisi de, nefsini
eğlendirmektir.
Sual: Mevki, makam sahibi olmanın iyi ve kötü tarafları var mıdır?
Cevap: Mevki, makam ve şöhret sahibi olmak arzusu, insanlarda üç şeyden
hasıl olur:
Birinci sebep, nefsin arzularına kavuşmaktır. Nefis, arzularının, haram
yollardan elde edilmesini ister.
İkincisi, kendinin ve başkalarının haklarını zalimlerden kurtarmak ve
müstehab olan mesela, sadaka vermek, hayrat, hasenat yapmak yahut mubah olan
işler yapmak mesela, iyi yemek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak ve çoluk
çocuk sahibi olup, rahat, mesut yaşamak veya ibadetlerine mâni olacak
şeylerden kurtulmak, İslam dinine ve Müslümanlara hizmet için mevki sahibi
olmak istenir. Bu niyet ile mevkiye kavuşurken, riya, hakkı batıl ile
karıştırmak gibi, İslamiyetin yasak ettiği şeyleri yapmazsa, vacipleri,
sünnetleri terk etmezse, bunun mevki sahibi olması caizdir, hatta müstehabdır.
Çünkü, caiz ve lazım olan şeylere kavuşturucu sebepleri yapmak da, caiz ve
lazım olur. Allahü teâlâ, Kur’ân-ı kerimde, iyi insanların nasıl olacağını
bildirirken, bunların (Müslümanlara imam olmak istediklerini) de
bildirmektedir. Süleyman aleyhisselam;
“Ya Rabbi! Benden sonra kimseye nasip etmeyeceğin bir mülkü bana ihsan
eyle!” diyerek melik ve emir olmak istemiştir. Hadis-i şeriflerde;
(Hak ve adalet üzere bir gün hâkimlik yapmayı, bir sene devamlı gaza
etmekten daha çok severim.)
(Bir saat adalet ile idarecilik yapmak, altmış sene nafile ibadet yapmaktan
daha iyidir) buyuruldu.
Riya ve hakkı batıl ile karıştırarak mevki sahibi olmak caiz değildir. İyi
niyet ile olsa da, caiz değildir.
Mevki sahibi olmayı istemenin sebeplerinden üçüncüsü, nefsini
eğlendirmektir. Nefsi, maldan olduğu gibi, mevkiden de lezzet almaktadır. Arada
İslamiyete uymayan işler bulunmazsa, nefsi lezzet aldığı şeye kavuşturmak haram
olmaz ise de, takvanın, himmetin az olduğunu gösterir. Helal ile haram karışık
olan şeyi yapmamak lazımdır. Mevki sahibi olmanın bu üçüncü sebebi, haram değil
ise de, iyi olmadığı için, ilacını bilmek ve yapmak lazımdır. Önce mevkinin,
makamın geçici olduğunu ve zararlarını, tehlikelerini düşünmelidir. Söhretten
ve hürmet toplayarak kibirli olmaktan kurtulmak için, İslamiyette mubah, caiz
olup, halkın beğenmediği işleri yapmalıdır.