Bayramların cemiyet hayâtımızdaki yeri
09/04/2024 Salı Köşe yazarı R.A
“Ramazân” kelimesi “yanmak” demektir. Çünkü bu ayda
oruç tutan ve tövbe eden Müslümânların günâhları yanar, yok olur. Bundan dolayı
da Müslümânlar bayram yaparlar.
Müslümânlar, her yıl Ramazân ayında günâhları affedildiği için
sevinirler. Bir hadîs-i şerîfte: “Bir kimse, Ramazân ayında
oruç tutmağı farz bilir (yani vazîfe bilir) ve orucun sevâbını, Allahü
teâlâdan beklerse, geçmiş günâhları afv olur” [Sahîh-i Buhârî]
buyurulmuştur.
Dînimize göre, bayram ikidir. Birincisi, Arabî aylardan Şevvâl ayının
birinci günü “Ramazân bayramı”; ikincisi, Zilhicce ayının onuncu
günü “Kurbân bayramı”dır. Ramazân bayramı, üç gün, Kurbân bayramı
ise dört gün devâm eder.
Peygamber Efendimiz Medîne'ye hicret edince, Medînelilerin Câhiliye
âdetlerinden kalma bayramları kutladıklarını gördü ve onları îkâz etti; “Allahü
teâlâ, size onlardan daha hayırlı iki bayramı (Ramazân ve Kurbân Bayramlarını)
ihsân etti” buyurdu.
Müslümânlar, bayram günlerine ayrı bir önem verirler. Zîrâ bu günler,
günâhların affedildiği, birlik ve berâberlik duygularının pekiştirildiği,
yoksulların sevindirildikleri günler olmaları bakımından sevinç ve neş’e
kaynağıdırlar.
Evet, bayram günleri, günâhların affedildiği ve rahmet kapılarının açıldığı
günlerdir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Rahmet kapıları dört gece açılır.
O gecelerde yapılan duâ, tövbe reddolmaz. Fıtr (yanî Ramazân) ve Kurbân
bayramlarının birinci geceleri, Şâban ayının on beşinci (Berât) gecesi ve Arefe
gecesi.”
Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
Bayram günü sabah vakti olduğu zaman, Allahü teâlâ meleklere emreder. Onlar
yeryüzüne inerler. Sokak başlarını tutarlar. İnsanlar ve cinnîlerden başka
bütün mahlûkatın duyacağı bir sesle nidâ ederler. Derler ki:
- Ey ümmet-i Muhammed, kalkın! Allahü teâlâ büyük ihsânlarda bulunuyor, çok
günahlar affediyor.
Mü'minler bayram namazı kılmak üzere câmilere ve mescidlere toplandıkları
zaman, Allahü teâlâ, meleklere hitap eder:
- İşçi çalışınca karşılığı nedir?
Melekler derler ki:
- Ücretinin ödenmesidir!
Şânı yüce olan Allah buyurur ki:
- Sizi şâhid tutuyorum. Ben, onlara sevâb olarak rızâmı ve mağfiretimi
verdim.
Sevgili Peygamberimiz yine buyurmuştur ki:
“Ramazân bayramı günü, melekler yolların kenârında durarak, bayram namazına
gidenlere şu müjdeyi verirler: Ey mü'minler topluluğu, size mükâfâtlar,
hayırlar ve bol bol ni'metler verecek olan kerem ve ihsân sâhibi Rabbinizden
isteyiniz. Zîrâ O, size, geceleri ihyâ etmenizi emretti, siz yaptınız. O, size,
gündüz oruç tutmanızı emretti, siz tuttunuz. O, size, Rabbinize itâat etmenizi
emretti, siz de itâat ettiniz. Öyle ise bahşîşinizi, mükâfâtınızı alınız.
Namazdan sonra, bir melek de şöyle nidâ eder: Biliniz ki, ey mü'minler, bugün,
şüphesiz mükâfât günüdür, günâhlardan kurtuluş günüdür ve ayıplardan temizlenme
günüdür.”
