"O’na benzer hiçbir şey yoktur!..”
26/01/2021 Salı Köşe yazarı V.T
"Allahü teâlâ birdir. O’nun ortağı yoktur. O’nun eşi, benzeri ve zıddı
yoktur."
Ebû Nasr İbnü's-Sabbağ hazretleri Şafiî fıkıh âlimidir. 400 (m. 1009)’da
Bağdat'ta doğdu. Burada meşhur âlimlerden ilim tahsil ederek önde gelen Şafiî
fakihlerinden biri oldu. Nizamiye Medresesi'nde ders verdi. 477 (m. 1085)’de
vefat etti. Tarîku's-sâtim isimli eserinde şöyle buyuruyor:
Allahü teâlâ birdir. O’nun ortağı yoktur. O’nun eşi, benzeri ve zıddı
yoktur. O’nun kâmil sıfatları vardır. Noksan sıfatlardan münezzehtir. O,
kendisi tarafından bildirilen isimlerle isimlendirilir. O, cisim değildir.
Allahü teâlânın bekâsı vâcibdir. O’nun varlığının öncesi yoktur. O’nun zâtı
anlatılamaz.
Ahlâk ilmi âlimlerinden birisine, Allahü teâlâ hakkında sorulduğu zaman
şöyle cevap verdi:
-Eğer Allahü teâlânın zâtını soruyorsan, Kur’ân-ı kerîmde meâlen;
"O’na benzer hiçbir şey yoktur” (Şûrâ-11) buyurulmuştur. O’nun
sıfatlarını soruyorsan, İhlâs sûresinde buyurulduğu gibidir. Meâlen
şöyledir: “O Allah tektir. Allah Sameddir (Her yaratığın muhtaç
olduğu eksiksiz bir varlıktır.) Doğurmadı. O, doğurulmadı da. Hiçbir şey
de O’na denk olmamıştır.” Eğer ismini soruyorsan, Kur’ân-ı kerîmde meâlen
Allahü teâlâ buyurdu ki: “O, kendisinden başka hiçbir ilâh olmayan
Allahtır. Gizliyi de aşikârı da bilendir. O, Rahmândır (dünyâda bütün
kullara rahmet edendir.) Rahimdir (âhırette yalnız müminlere merhamet
edendir.)” (Haşr-22)
(Allahü teâlânın daha başka isimleri de vardır. Allahü teâlânın isimleri sonsuzdur. Binbir ismi var diye meşhûrdur. Yani isimlerinden binbir tanesini insanlara bildirmiştir. Muhammed aleyhisselâmın dininde, bunlardan doksandokuzu bildirilmiştir. Bunlara Esmâ-i Hüsnâ denir. Allahü teâlânın isimleri tevkifidir. Yani, İslâmiyette bildirilen isimleri söylemek caizdir. Bunlardan başkasını söylemek caiz değildir. Meselâ, Allahü teâlâya âlim denir. Fakat âlim demek olan fakîh denmez. Çünkü İslâmiyet Allahü teâlâya fakîh dememiştir. Allah ismi yerine tanrı demek caiz değildir. Fakat “Birdir Allah, O’ndan başka tanrı yok” denilebilir. Eğer O’nun fiilini (işini) soruyorsan, Kur’ân-ı kerîmde Allahü teâlâ meâlen buyuruyor ki; “Göklerde ve yerde ne varsa hepsi [O’na muhtaçtır. Hacetlerini] O’ndan isterler. O, her an bir iştedir.) [Diriltmek, öldürmek, azîz kılmak, alçaltmak, zengin yapmak, fakir yapmak, duâ edene icabet; etmek, isteyene vermek, vs. gibi.] (Rahmân-29)
