Beyaz ve siyah iplikten maksat
26/04/2020 Pazar Köşe yazarı O.Ü
"Ufkun bir yerinde beyazlık
başlayınca, imsak vakti olup, oruca başlanır.”
Sual: Kur’ânda, yeme ve içme zamanının sonunu bildiren beyaz ve siyah
iplikten maksat nedir, ne anlatılmaktadır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara suresindeki bir âyet-i kerimede mealen; (Beyaz iplik
siyahtan ayırt edilinceye kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur. Bu
ipliklerin, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak için,
daha sonra (Fecrin) kelimesi nazil oldu. Gündüzün beyazlığı
ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden ayrılınca, oruca başlanacağı
anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor ki:
“Hanefî mezhebi âlimlerinin çoğuna göre, ufkun bir yerinde beyazlık
başlayınca, imsak vakti olup, oruca başlanır.”
Bundan 15 dakika sonra beyazlık ufuk üzerine ip gibi yayılınca, sabah
namazı vakti başlar. Böyle yapmak ihtiyâtlı olur. Yani tedbirli, iyi olur.
Namazı da, orucu da, bütün âlimlere göre sahih olur. Oruca ikinci vaktinden
sonra başlamışsa, şüpheli olur. Astronomik hesaplar ile birinci vakit
bulunmakta ve takvimlere birinci vakit yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere
ikinci vaktin hatta bundan sonra başlayan kızıllığın yayıldığı zamanın yazıldığı
görülüyor. Bu yeni takvimlere uyanların oruçları sahih olmaz. İmsakin iki vakti
arasındaki on dakika kadar zamana ihtiyat zamanı denir. Bu zamana temkin demek
doğru değildir. İmsaki şüpheli zamana geciktirmenin mekruh olduğu,
Bahr-ür-râık kitabı da bildirmektedir. Hele kızıllığın sonunda başlanılan
oruçlar hiç sahih olmaz.
***
Sual: Ramazan ayına mahsus, Müslümanlar için bildirilen bir müjde var
mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber
verdiği hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Allahü teâlâ benim ümmetime, Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki,
bunları hiçbir Peygambere vermemiştir:
1-Ramazanın birinci gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile
baktığı kuluna hiç azap etmez.
2-İftar zamanında, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan
daha güzel gelir.
3-Melekler, ramazanın her gece ve gündüzünde, oruç tutanların af olması
için dua eder.
4-Allahü teâlâ, oruç tutanlara, ahirette vermek için, Ramazan-ı şerifte
cennette yer tayin eder.
5-Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini affeder.)
