Müsafeha ne demektir?

26/12/2022 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü

Müslümanların, birbiri ile karşılaştığı zaman, müsafeha etmeleri sünnettir.

 

Sual: Din kitaplarında bildirilen müsafeha, şekil olarak nasıl yapılır, bugünkü yapılan tokalaşma şekli müsafeha yerine geçer mi?

Cevap: Konu ile alakalı olarak Tahtâvî, Merâkıl-felâh şerhinde, buyuruyor ki:

“Müslümanların, birbiri ile karşılaştığı zaman, müsafeha etmeleri sünnettir. Nitekim Süleyman Ebû Dâvud Sicstânî hazretlerinin bildirdiği hadis-i şerifte, Ebû Zer Gıfârî radıyallahü anh buyuruyor ki:

(Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem ile her karşılaştığımda, benimle müsafeha ederdi.)

Müsafeha, iki kişinin, sağ elin avuç içlerini birbirine yapıştırıp, iki baş parmağın yanlarını birbirine değdirmesidir. Şimdi moda olan, parmakları tutarak avucuna koyarak yapılan tokalaşma, Şiilerin usulüdür. Sünnet olan ise, karşılaşınca, selam söyleşirken, sağ el dört parmak içlerini, çıplak olarak, eldivensiz, örtüsüz karşısındakinin sağ eli dışına baş parmağı tarafına yapıştırmaktır. Baş parmakta bulunan damardan muhabbet yayılır. Müsâfeha ederken, birbirine muhabbet geçer.”

 

Sual: Camilerde beş vakit namazların ardından müsafeha etmenin dinen mahzuru olur mu?

Cevap: Bu konuda İbni Âbidînde buyuruluyor ki:

“Camide beş vakit namazdan sonra birbiri ile müsafeha etmek bidattir. Şiiîlerin âdetidir.”

Bayram günleri, camilerde müsafeha ederek bayramlaşmak ve namazlardan sonra, âdet etmeden, ara sıra müsafeha etmek caizdir.

İhtiyaç olduğu vakit, gayr-i müslim zimmiye selam vermek ve müsafeha etmek caiz olur. Hürmet için ise, caiz olmaz. Çünkü kâfire hürmet etmek, imanı giderir küfür olur.

 

Sual: Selam verirken neye dikkat etmeli ve selam vermede öncelik nasıl olmalıdır?

Cevap: Selam vermekte sünnet şöyledir ki, önce büyük küçüğe, şehirli köylüye, devedeki ata binmiş olana, attaki merkepte olana, merkep üstündeki yaya yürüyene, ayakta olan oturana, az olan çok olana, efendi hizmetçisine, baba oğluna, ana kızına verir. Rutbe ve nimeti çok olan önce selam verir. Nitekim, mirac gecesi, önce Allahü teâlâ selam verdi.

İki Müslüman, birbirine aynı anda selam verirse, her ikisinin de, birbirine cevap vermesi farz olur. Birbirinden sonra selam verirlerse, ikincinin verdiği selam cevap yerine geçer. Çok kimseye selam verildiği zaman, bir kişi, hatta bir çocuk cevap verince, ötekiler vermese de olur.