Beyaz ve siyah iplikten maksat!
03/04/2022 Pazar Köşe yazarı O.Ü
"Gündüzün
beyazlığı ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden ayrılınca, oruca
başlanacağı anlaşıldı.”
Sual: Kur’ânda, yeme
ve içme zamanının sonunu bildiren beyaz ve siyah iplikten maksat nedir, ne
anlatılmaktadır?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara suresindeki
bir âyet-i kerimede mealen; (Beyaz iplik siyahtan ayırt edilinceye
kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur. Bu ipliklerin, gündüzün
beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak için, daha sonra (Fecrin) kelimesi
nazil oldu. Gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden
ayrılınca, oruca başlanacağı anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor
ki:
“Hanefî mezhebi
âlimlerinin çoğuna göre, ufkun bir yerinde beyazlık başlayınca, imsak vakti
olup, oruca başlanır.”
Bundan 15 dakika sonra
beyazlık ufuk üzerine ip gibi yayılınca, sabah namazının vakti başlar. Böyle
yapmak ihtiyâtlı olur. Yani tedbirli, iyi olur. Namazı da, orucu da, bütün
âlimlere göre sahih olur. Oruca ikinci vaktinden sonra başlamışsa, şüpheli
olur. Astronomik hesaplar ile birinci vakit bulunmakta ve takvimlere birinci
vakit yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere ikinci vaktin hatta bundan sonra
başlayan kızıllığın yayıldığı zamanın yazıldığı görülüyor. Bu yeni takvimlere
uyanların oruçları sahih olmaz! İmsakin iki vakti arasındaki on dakika
kadar zamana ihtiyat zamanı denir. Bu zamana temkin demek
doğru değildir. İmsaki şüpheli zamana geciktirmenin mekruh olduğu, Bahr-ür-râık
kitabı da bildirmektedir. Hele kızıllığın sonunda başlanılan oruçlar hiç sahih
olmaz.
Sual: Ramazan ayına
mahsus, Müslümanlar için bildirilen bir müjde var mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber verdiği hadis-i şerifte
buyuruluyor ki:
(Allahü teâlâ benim
ümmetime, Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir Peygambere
vermemiştir:
1-Ramazanın birinci
gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile baktığı kuluna hiç azap
etmez.
2-İftar zamanında,
oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir.
3-Melekler, ramazanın
her gece ve gündüzünde, oruç tutanların affolması için dua eder.
4-Allahü teâlâ, oruç
tutanlara, ahırette vermek için, Ramazan-ı şerifte Cennette yer tayin eder.
5-Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini af eder.)