Kalbi, tasavvuf temizler
04/06/2022 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
"Kurtarıcı olan
kalb bilgileri, fıkıh kitaplarından öğrenilmez...”
Sual: İslam
âlimlerinden İmam-ı Gazâlî hazretleri, kitaplarında felsefecilere cevap olarak
imani konuları anlattığı gibi ibadet ve tasavvuf konularına da yer vermiştir,
bunun hikmeti ne olabilir?
Cevap: Bu konuda İmâmı
Rabbâni hazretleri buyuruyor ki:
“Eski felsefecilerden
bazıları, kendi görüş ve hayalleri ile hazırladıkları kitapların sürümlerini
arttırmak için, Peygambere inen kitaplarda okudukları ve bunlara inananlardan
işittikleri, ahlakı güzelleştirmek ve faydalı işler yapmak yollarını bunlara karıştırdılar.
İmâm-ı Muhammed Gazâlî hazretlerinin, kitabında ibadetlere de yer vermesine
gelince, fıkıh âlimleri ibadetlerin nasıl yapılacaklarını bildirdiler.
İnceliklerini anlatmadılar. Çünkü, onların maksadı, ibadetlerin doğru
yapılmasının şartlarını ve şekillerini bildirmekti. İnsanların içlerine,
kalblerine bakmadılar. Bunları bildirmek, tasavvuf âlimlerinin vazifesi idi.
İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bedenlerin ve görünen işlerin iyileşmesini sağlayan
din ile, iç âlemin temizliğine kavuşturan tasavvuf bilgilerini birleştirdi.
Kitabında bu ikisine de yer verdi. İkincisine Münciyyât, yani felaketten
kurtarıcı bilgiler ismini verdi ise de, ibadetlerin de müncî olduklarını
bildirdi. İbadetlerin kurtarıcı olmalarını sağlamak, fıkıh kitaplarından
öğrenilir. Kurtarıcı olan kalb bilgileri, fıkıh kitaplarından öğrenilmez.”
Sual: Bir kimsenin,
bakmakla sorumlu oldukları muhtaç iken, başka muhtaçlara yardım etmesi uygun
olur mu?
Cevap: Bu konuda İbni
Âbidînde buyuruluyor ki:
“Kendisine ve bakması
vacib olanlara lazım olandan fazla malı bulunan kimsenin sadaka vermesi
müstehabdır. Bakması vacib olan kimsesi muhtaç iken, bunun sadaka vermesi
günahtır. Sıkıntıya sabredemeyecek kimsenin, kendi muhtaç olduğu malı, parayı
sadaka vermesi caiz değildir, tahrimen mekruhtur. Sadaka veren kimsenin, sadaka
sevabını, Resulullah efendimize ve bütün müminin ve müminâta göndermeye niyet
etmesi iyi olur. Çünkü, kendi sevabı azalmaz ve hepsine de ayrı ayrı, hep o
kadar sevap verilir.”
Sual: Buğday ekmek
için tarla kiralayan kimse, buğdaylar olgunlaşmadan önce kira müddeti biterse,
nasıl hareket eder?
Cevap: Buğdaylar olgunlaşmadan kira müddeti biterse, buğdaylar oluncaya kadar kira müddeti uzatılır.