Cuma namazı nasıl kılınır?
07/09/2021 Salı Köşe yazarı R.A
Çeşitli sebeplerden
dolayı, Cum’a namazlarını kılamayanların, Cum’a namazlarını kazâ etmeleri
gerekmez, o günkü öğle namazı kılınır.
Cum’a günü, öğle
vaktinde 16 rek’at namaz kılınır. [Bunun iki rek’atını kılmak farzdır. Öğle
namazından daha kuvvetli farzdır.] Bunlar sırası ile şöyledir:
1- Önce, Cum’a
namazının dört rek’atlık ilk sünneti kılınır. Bu sünnet, öğle namazının ilk
sünneti gibi kılınır. Sonra, câmi içinde ikinci ezân ve hutbe okunur. Hutbe
okunduktan sonra, ikâmet okunup, cemâat ile Cum’a namazının iki rek’atlık farzı
kılınır.
2- Cum’a namazının farzı
kılındıktan sonra, dört rek’atlık son sünneti kılınır. Bunun kılınışı, öğle
namazının ilk sünneti gibidir.
3- Bundan sonra, “Vaktine
yetişip kılmadığım son öğle namazının farzını kılmaya” diye niyet ederek,
öğle namazının farzı gibi zuhr-i âhir namazı denilen
bir namaz kılınır.
4- Sonra da, sabâh
namazının sünneti gibi iki rek’at vaktin sünneti kılınır. Bundan sonra,
Âyetel-kürsî ve tesbîhler okunup, duâ edilir.
Cum’anın ilk sünnetini
kılarken, “Cum’anın ilk sünnetini ve ilk kazâya kalmış öğle [ikindi
veya yatsı] namazının farzını kılmaya” diye niyet
edilebilir. Cum’anın farzından sonra 10 rek’at namaz kılınır. Bunun ilk dört
rek’atını kılarken, “Cum’anın son sünnetini ve ilk kazâya kalmış
öğle [ikindi veya yatsı] namazının farzını kılmaya” diye
niyet edilebilir.
İkinci dört rek’atı
kılarken, “Vaktine yetişip kılamadığım son öğle namazının
farzını kılmaya” diye niyet edilir ve farz gibi kılınır. Buna “zuhr-i
âhir namazı” denir, mutlaka kılmalıdır. Cum’a namazı kabûl olmazsa, bu
namaz o günün öğle namazı yerine geçer.
Sonra iki rek’at daha
kılınır, buna da “Vaktin son sünnetini ve ilk kazâya kalmış
sabâh namazının farzını kılmaya” diye niyet edilebilir.
Cum’anın sahîh olduğu
yerlerde, öğleyi cemâatle kılmak ve ikâmet okumak mekrûh olur. (Reddül-muhtâr)
Seferî olana, Cum’a
kılmak farz değildir. Fakat kılarsa farz sevâbını alır. (Fetâvâ-yı
Hindiyye)
Kadınların, Cum’a
günü, öğle namazını evlerinde kılabilmeleri için, cemâatin câmiden çıkmalarını
beklemeleri şart değildir. Diğer günlerde de böyledir. (Hidâye)
Mahkûmların Cum’a günü
öğle namazını cemâatle kılmaları mekrûh olmaz. Çünkü mahkûmlara Cum’a kılmaları
farz değildir.
Hutbeye dünyâ sözü
karıştırmak harâmdır. Hutbe nutuk, konferans şekline sokulmaz. Hutbeyi nutuk
çeker gibi, şiir söyler gibi okumak câiz değildir.
Cum’a günü, imâm
minbere çıkmadan, sünneti yetiştireceğini zanneden kimse, sünneti kılar,
yetiştiremeyecekse sünneti kılmaz. Sünnet ile farz, farz ile sünnet arasında
konuşulmaz. İmâm hutbede iken de konuşulmaz. Hadis-i şerifte “hutbe
okunurken, arkadaşına sus diyenin namazı yok” buyurulmuştur, bunun
manâsı, sevâbı olmaz demektir.
Çeşitli sebeplerden
dolayı, Cum’a namazlarını kılamayanların, Cum’a namazlarını kazâ etmeleri
gerekmez, o günkü öğle namazı kılınır.
Cum’a namazı
hutbesinde, imâm hutbeyi bitirdikten sonra duâ ediyor, açıktan âmin demek câiz
değildir. Namaz kılar gibi sessiz durmak gerekir.
Cum’anın edâ şartlarından biri noksânsa, fitneye sebep olmamak için, Cum’aya gitmek lâzımdır.
