“Üç Aylar" ve “Regâib Kandili”
23/01/2023 Pazartesi Köşe yazarı R.A
Bugün (23 Ocak 2023 – 01 Receb 1444
Pazartesi) günü, mübârek “üç aylar"ın 1.si, “harâm aylar”ın 2.si,
“hicrî-kamerî aylar”ın 7.si Receb ayı başladı.
Dînî
literatürümüzde, aylarla ilgili 3 önemli ıstılâh / ta’bîr / terim vardır:
Bunlardan birincisi: “El-Eşhüru’l-hurum” denilen “Harâm
aylar” ki bunlar “Muharrem el-Harâm”, “Recebü’l-ferd”,
“Zil-ka’de” ve “Zil-hicce” aylarıdır.
Kur’ân-ı kerîmde buyurulmuştur ki: “Allah’ın,
gökleri ve yeri yarattığı günden beri, Allah katında, ayların sayısı on ikidir.
Bunlardan dördü, harâm [hürmetli] olan aylardır…..” [Tevbe,
36] Bir hadîs-i şerîfte şöyle buyurulmuştur: “Harâm aylar, Muharrem, Receb, Zilka’de
ve Zilhicce aylarıdır.” [İbn-i Cerîr]
Dînî terimlerden ikincisi: “Eşhüru’l-hac” denilen “Hac
ayları”dır. Bir âyet-i kerîme meâli şöyledir: “Hac
(ayları), bilinen aylardadır…..” [el-Bakara, 197] Ya’nî “Şevvâl”,
“Zil-ka’de” ve “Zil-hicce” aylarıdır.
Üçüncüye gelince, o da, “Eşhür-i selâse=Şühûr-i selâse” yanî “Üç
aylar" terimi. Halkımız arasında “Üç
Aylar" diye anılan “Recebü’l-ferd”,
“Şa’bânü’l-muazzam” ve “Ramazânü’l-mübârek” aylarının,
İslâm dîninde özel yerleri vardır.
İçerisinde 2 mübârek gece [“Regâib” ve “Mi’râc” kandilleri] bulunan Recep
ayı, Âdem aleyhisselâmdan beri ta’zîm ve hürmet edilen bir
aydır. 26 Ocak2023(04 Receb 1444) Perşembeyi 27 Ocak 2023 (05
Receb 1444) Cumaya bağlayan gece, yanî Receb-i şerîn ilk Cuma gecesi mübârek
“Regâib Kandili”dir. 17 Şubat 2023 (26 Receb 1444) Cumayı 18 Şubat 2023 (27
Receb 1444) Cumartesiye bağlayan gece de “Mi’râc Kandili”dir.
Bu ayı ta’kîb eden Şa’bân ayı da [01 Şa’bân 1444], 21 Şubat
2023 Salı günü başlayacaktır. Bu ay içerisinde de “Berât” kandili
bulunmaktadır. O da 06 Mart 2023 (14 Şa’bân 1444) Pazartesiyi 07
Mart 2023 (15 Şa’bân 1444) Salıya bağlayan gecedir.
23 Mart
2023 Perşembe günü başlayacak olan Ramazan ayı ise,
Yüce Rabbimiz tarafından ayların sultânı kılınmıştır.
Resûlullah Efendimiz, Recep ayının başında "Ya
Rabbî, Receb ve Şa’bân aylarını bizler için mübârek kıl (bu aylarda bizlere
bereketler ihsân eyle) ve bizi Ramazân ayına da eriştir" diye
duâ ederdi; kezâ Şa’bân ayına çok değer verir ve bu ayda
çok oruç tutardı.
Âişe vâlidemiz (radıyallahü anhâ) buyuruyor ki:
“Resûlullahın, [Ramazân
ayı müstesnâ olmak üzere] hiçbir ayda, Şa’bân ayından daha
çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şa’bânın tamâmını oruçlu geçirirdi.” [Buhârî]
Resûlullah Efendimize, Şa’bân ayında niçin çok oruç tuttuğu sorulduğu zaman buyurdu ki: “Şa’bân, öyle fazîletli bir aydır ki, insanlar bundan gâfildirler. Bu ayda ameller, âlemlerin Rabbine arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini isterim.” [Nesâî] Bu konudaki diğer bir hadîs-i şerîf de şöyledir: “Ramazândan sonra en fazîletli oruç, Şa’bân ayında tutulan oruçtur.” [Tirmizî]
