Şüpheli şeylerden kaçınmalıdır
26/11/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir Müslümanın alışveriş
yaparken neye dikkat etmesi gerekir, herkesle alışveriş yapılabilir mi, seçici
olmak gerekir mi?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak, İmâm-ı Gazâlî hazretleri Kimyâ-i se'âdet kitabında
buyuruyor ki:
“Şüpheli şeylerden kaçınmalıdır. Harama yaklaşan zaten asi,
fasık olur. Şüphe edilen şeyleri, Ehl-i sünnet kitaplarından öğrenmelidir.
Cahil hafızlara, hocalara ve her kitaba güvenmemelidir. Kalbine sıkıntı getiren
şüpheliyi almamalıdır. Zalimlerle, hile, hıyanet edenlerle, yemin ile
satanlarla, dükkânında haram şey satanlarla alışveriş etmemelidir. Zalimlere,
fasıklara veresiye satmamalıdır. Çünkü, öldükleri zaman üzülür. Hâlbuki,
zalimler yani Müslümanlara ve İslamiyete eli ile, dili ile, kalemi ile zarar
yapanlar ölünce üzülmek günahtır. Onlara yardım etmek caiz değildir. Mesela,
din ile alay edenlere, yalan yanlış kitaplar yazarak dini yıkmaya uğraşanlara
kâğıt satmak günahtır. Velhasıl, herkesle muamele etmemelidir. Doğru insan
aramalıdır. Bir zaman vardı ki, bir tüccar, her istediği ile muamele
edebilirdi. Çünkü, herkes, alışveriş ilmini biliyor ve bildiğine göre hareket
ediyordu. Sonraları öyle zamanlar geldi ki, birkaç kişi ile muamele edilemezdi.
Daha sonraları ise, ancak birkaç kimse ile muamele edilebilir oldu. Bir zaman
gelmek korkusu vardır ki, alışveriş edecek kimse bulunamayacaktır. Bunu çok
zaman önce, söylemişlerdir. Bizler, belki de, büyüklerimizin korktuğu o zamana
kaldık. Kim ile olursa olsun, alışveriş edilmektedir. Cahil hafızlar, yangına
körükle gidip; 'Bugün
dünyanın her tarafı böyle oldu. Her yerdeki mala haram karıştı. Haramdan
kurtulmak imkânsız oldu' diyorlar. Bu söz, çok yanlıştır. Hiç
de dedikleri gibi değildir. Bunların hepsini kim yapabilir diyerek ümitsizliğe
düşmek doğru değildir. Ne kadar yapılabilirse çok kâr olur. Ahıretin dünyadan
daha iyi olduğuna inanan kimse, bunların hepsini de yapabilir.”
Sual:
Eti yenen hayvanlardan bazıları, bulundukları yerin durumuna göre, necis olan
şeyler yiyebiliyorlar, bu hayvanların etini yemek, sütünü içmek uygun olur mu?
Cevap: Tezek
ve başka necis şeyleri yiyen hayvanın eti kokarsa, yanına yaklaşınca pis koku
gelirse, eti, sütü ve teri necis olup, yemesi mekruhtur.