|
CEVAP
İkrah edilince, bu sözlerden bazılarını söylemek küfür olmaz. İkrah, bir
insanı, istemediği bir şeyi yapması için, haksız olarak zorlamak demektir.
Zorlamanın ikrah olması için dört şart lazımdır:
1- Zorlayanın, korkuttuğu şeyi yapabilecek kuvvette olması.
2- Zorlananın korkutulan şeyin muhakkak yapılacağını bilmesi.
3- Korkutulan şeyin, ölüm veya bir uzvun kesilmesi veya üzücü bir
şey olması.
4- Zorlanan şeyin, yapılmaması gereken bir şey olması
lazımdır.
İkrah iki türlü olur:
Mülci ikrah, Mülci olmayan ikrah.
Mülci, ağır olup, insanın rızasını ve ihtiyarını yok eder. Zorlanan
şeyin yapılması zaruri olur. Bu da, ölüm, bir uzvun veya bütün malın telef
olması veya bu ikisine sebep olacak hapis ve dayak [Zaruri olan nafakayı
temin etmek için çalışmaya mani olunması ve başka çalışacak yer bulamamak
korkusu da mülci ikrahtır.]
Mülci olmayan ikrah, yalnız rızayı yok eder ki, bir günden çok hapis veya
şiddetli dayak ile korkutulmaktır. [Böyle ikrah da, küfr-i hükmi için özür
olur.] İlim, şeref sahiplerine sert söylemek, bunlar için ikrah olur. Mahrem
akrabanın hapsedilmesi, kanunla ceza da ikrah olur. İkrah ile yaptırılması
istenen şey birkaç çeşittir:
1- Yapması caiz, yapmaması ise sevap olan şeylerdir. Mülci ikrah ile
küfre sebep olan söz söylemek, mesela Resulullahı kötülemek böyledir. Fakat,
bunları söylerken Tevriye etmesi, yani Muhammed ismindeki başkasını
düşünmesi, puta secde ederken, Allahü teâlâya secde etmeyi düşünmesi gerekir.
Tevriye etmek lazım olduğu hatırına gelmezse mazur olur. Namaz kılma, kadın
için başını aç, kendinin ve başkasının malını telef et, karını boşa diye
zorlamak ve kadının zina ile ikrahı ve livata böyledir.
2- Mülci ikrah ile yapması haram olan şeylerdir. Bir Müslümanı veya
zimmiyi öldürmek veya bir uzvunu kesmek veya bunlara sebep olacak kadar hapsetmek
ve dövmek, erkeğe zina et diye zorlamak böyledir. Kendini öldürmesi için ölüm
ile tehdit edilenin kendini öldürmesi caiz olmaz. [Düşman eline geçince,
ırzına geçilip, işkence ile öldürüleceğini anlayanın, kendini ve yakınlarını
öldürmesi caiz olmaz.]
Savaşınca öldürüleceğini, savaşmazsa esir olacağını anlayan, düşmana
saldırmaz. Düşmana zarar vereceğini bilerek saldırıp öldürülürse, caiz olur.
Düşmana zarar vermeyecek ise, saldırması caiz olmaz.
3- Mülci olan ikrah ile yapması helal, hatta farz, yapmayıp ölmesi
günah olan şey şunlardır: İçki, kan içmek, leş, domuz yemek.
Mülci olan veya olmayan bir tehditle, zorlama ile yapılan sözleşmeler sahih
olmaz.
Mülci olmayan ikrah ile de yapılan nikah, talak, nezir, yemin sahih olur.
İkrah bitince, nikahtan ve talaktan vazgeçebilir. Nezirden vazgeçemez. Nezir
olarak verdiğini, ikrah edenden isteyemez. İkrah edilerek borçlusunu
affetmesi sahih olmaz.
Mülci olmayan ikrahla leş, kan ve domuz yenmez, şarap içilmez ve
Müslümanın malı telef edilmez. Çünkü mülci olmayan ikrahla zaruret hâsıl
olmaz. Ölmemek için leş, domuz yenir ve kan, şarap içilir. Yemez, içmez de
ölürse Cehenneme gider.
Mülci ikrah ile, bu içkiyi iç, şu malı sat denilse, malını satar. Şarabı
içmesi de caiz olur. Caiz olacağını bilmediği için, içmez ve satmaz da
öldürülürse, şehit olur. Sultanın haksız olarak, zulüm ile para, mal istemesi
ikrah olur. Bunları vermek caiz olur. (İbni Âbidin, Dürer-ül-hükkâm)
|
