Fetva ne demektir?
01/03/2024 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Sual: Zamanımızda, gazete, radyo, televizyon ve sosyal medyada, herkes kendine göre bir şeyler söylüyor, fetva veriyor. Bu söylenen ve yazılanlar gerçekten fetva oluyor mu?
Cevap: Fetva demek, herhangi bir şeyin İslamiyetin bildirdiği hükümlere
uygun olup olmadığını bildirmek demektir. Yalnız, uygundur veya caiz değildir
demek, fetva olmaz. Bu cevabın, hangi fıkıh kitabının, hangi yazısından
alındığını da bildirmek lazımdır. Fıkıh kitaplarına uymayan fetvalar yanlıştır.
Bunlara bağlanmak ve bunlarla amel etmek caiz değildir. İslam bilgilerini
öğrenmeden, bilmeden, âyet-i kerime veya hadis-i şerif okuyup da, bunlara kendi
kafasına, kendi görüşüne göre mana verenlere İslam âlimi denmez. Bunlar
Beyrut'taki papazlar gibi, Arabça bilen bir tercüman olabilir. Ne kadar
yaldızlı, parlak söyleseler ve yazsalar da, hiç kıymeti yoktur. Ehl-i sünnet
âlimlerinin anladıklarına ve bunların yazdığı fıkıh kitaplarına uymayan sözleri
ve yazıları Allahü teâlâ beğenmez.
Sual: İkindinin sünneti ile yatsının ve öğle namazının ilk
sünnetlerinin kılınışında bir fark var mıdır?
Cevap: İkindi ve yatsının ilk sünnetleri, Gayr-ı müekket sünnetlerdendir.
Bunların ikinci rekatlerinde otururken, ettehıyyâtüden sonra, Allahümme salli
ve Allahümme bârik sonuna kadar okunur. Ayağa kalkınca, üçüncü rekatte,
önce Besmele çekmeden, Sübhaneke okunur. Halbuki, öğle namazının ilk sünneti
Müekket sünnettir. Yani, kuvvetle emrolunmuştur. Sevabı daha çoktur. Bunda,
birinci oturuşta, farzlarda olduğu gibi, yalnız ettehıyyâtü okunup, sonra
üçüncü rekat için, hemen ayağa kalkılır. Kalkınca, önce Besmele çekip, doğruca
Fâtiha okunur.
Sual: İnsanları aldatanları, zulmedenleri, İslamiyeti yanlış anlatanları,
başkalarına söylemek de gıybet olur mu?
Cevap: Bu konuda Redd-ül muhtâr kitabında deniyor ki:
“Gıybet haramdır. Gıybet, bir Müslümanın, din ve dünya işlerindeki gizli
bir kusurunu, arkasından söylemektir. Bidat sahiplerinin ve açıkça günah
işleyenlerin bu günahlarını ve Müslümanlara zulmedenlerin, alışverişte onları
aldatanların bu fenalıklarını Müslümanlara duyurarak, bunların şerrinden sakınmalarına
sebep olmak ve Müslümanlığı yanlış söyleyenlerin ve yazanların bu iftiralarını
söylemek lazımdır, gıybet olmaz.”
