"Eshâb indinde yalandan daha kötü bir şey yoktur"
05/12/2019 Perşembe Köşe yazarı S.A
Hazret-i Âişe vâlidemiz buyurdu ki: "Eshâb-ı kirâm indinde
yalandan daha kötü bir şey yoktur. Çünkü, yalanla îmânın bir arada
bulunmadığını bilirlerdi..."
Yalan, günâhların en çirkini, ayıpların en fenası, kalbleri karartan bütün
kötülüklerin başıdır. Peygamber efendimizin en sevmediği huydur. Eshâb-ı kirâm
da en çok yalana buğzederdi. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Îmân sâhibi, her hatâya düşebilir. Fakat, hâinlik yapamaz ve yalan
söyleyemez.)
Abdullah bin Âmir hazretleri anlatır:
Ben küçüktüm. Resûl-i Ekrem evimize gelmişti. Oynamaya gidiyordum. Annem
bana, "Abdullah gel, sana bir şey vereceğim" dedi. Bunun üzerine
Resûl-i Ekrem, (Ona ne verecektin?) buyurunca, o da
"Hurma vereceğim" dedi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Dikkat et, eğer bir şey vermeyip aldatmak için söyleseydin, sana bir yalan
günâhı yazılırdı.)
Peygamber efendimiz, yine bir hadîs-i şerîfte; yalan söyleyenin ağzının bir
taraftan kulağına kadar demir çengelle yırtıldığını, diğer tarafa geçildiğinde,
önceki yırtılan tarafın iyi olduğunu, sonra iyi olan tarafın tekrar yırtılarak
bu şekilde kıyâmete kadar, kabrinde azâbın devam ettiğini bildirmiştir...
Adamın biri Peygamber efendimize dedi ki:
- Üç günâha tutuldum yâ Resulallah! Onları yapmadan duramıyorum.
Bunlar; zina, yalan ve içki.
Peygamber efendimiz de buyurdu ki:
- Yalanı benim için terk et!
Adam gitti. Bir günâhı işleyeceği zaman, kendi kendine, "Eğer bu
günâhı yaparsam, Resûlullah sorduğunda, evet dersem suçum meydana çıkar. Hayır
yapmadım dersem, yalan söyleyerek verdiğim sözü tutmamış olurum" diye
düşündü. Diğer günâhları işleyeceği zaman da aynı şekilde düşünerek kötü
huylarını terk etti.
Tâbiînin büyüklerinden, meşhûr âlim ve velî Âmir bin Şerâhîl
(Şa'bî) hazretleri buyurdu ki:
"Yalancı ile cimri Cehenneme gidecektir. Fakat, hangisinin daha derine
atılacağını bilemiyorum!.."
Hazret-i Âişe vâlidemiz, "Eshâb-ı kirâm indinde yalandan daha kötü bir şey
yoktur. Çünkü, yalanla îmânın bir arada bulunmadığını bilirlerdi" buyurdu.
Mevlânâ hazretleri Mesnevî'de buyuruyor ki:
"Gönül yalan sözden ferah bulmaz. Yağa su karışırsa kandil güzel
aydınlatır mı?"
Yalan söylemek harâmdır. Ancak üç yerde câizdir: Harbde, iki Müslümanı
barıştırmak için, hanımı ile iyi geçinmek için. Zâlimden, bir Müslümanın
bulunduğu yeri, malını, günâhını saklamak câizdir. İki Müslümanın, karı-kocanın
arasının açılmasını önlemek için, malını korumak için, Müslümanın ayıbının
meydana çıkmaması için ve bunlar gibi harâmları önlemek için, yalan câiz
olur...
İyiliğe vesile olan yalan, fitneye sebep olan doğrudan makbûl olduğu için,
insanlığın faydası için bazı yerlerde yalan söylemekle insan yalancı olmaz...