Ev ve arabaların zekâtı olur mu?
07/05/2021 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Ticaret için olmayan evin, arabanın ve evde kullanılan eşyanın zekâtı
verilmez.
Sual: Birkaç evi olan, dükkânında demirbaş aletleri bulunan bir kimse,
bunları zekât hesabına katacak mıdır yani bunların zekâtı verilir mi?
Cevap: Ticaret için yani satılık olmayan evlerin, apartmanların, sanat
aletlerinin, motor, tezgâh, kamyon, gemilerin ve ne kadar çok olursa olsun evde
kullanılan eşyanın zekâtı verilmez. Sanat sahipleri, sanayiciler, imalatçılar,
ham ve işlenmiş, mamul eşyanın zekâtını verirler. Demirbaş eşyanın zekâtı
verilmez. Ticaret eşyasından evde kullanılmak için ve ticaret olunan gıdadan
bir senelik ev ihtiyacı için ayrılmış olanların da verilmez. Yani bütün bunlar
ve ödenecek borçlar, nisap hesabına katılmaz. Bütün bu eşyayı, yiyecek, içecek,
giyecek ve barınacak ev gibi lüzumlu nafakayı satın almak için sakladığı altın,
gümüş ve kâğıt paranın hepsi nisap hesabına katılır, yani zekâtları verilir.
İhtiyaç eşyasını almak için ayrılan para da nisap hesabına katılır.
Sual: Uşur vermek de zekat vermek gibi midir, nelerden verilir, burada da
ölçü kırkta bir midir?
Cevap: Yağmur suyu veya nehir, dere suyu ile sulanan, bütün topraklardan
elde edilen mahsulün zekatına uşur denir. Uşur vermek, Kur’ân-ı kerimde, En'âm
suresinin 141. âyetinde emir edilmiş, onda birinin verilmesi de hadis-i şerifde
bildirilmiştir. Uşur, mahsulün onda biridir. Kul borcu olan, borcunu düşmez,
uşrunu tam olarak verir.
Sual: İhtiyaç eşyası, zekât ve kurban hesabına katılmaz deniyor. İhtiyaç
eşyası ne demektir ve neler ihtiyaç eşyasına girmektedir?
Cevap: İnsanı ölümden koruyan şeylere, ihtiyaç eşyası denir. Bunların
birincisi nafakadır. Nafaka da üçtür. Bunlar da, yiyecek, giyecek ve evdir.
Yiyecek deyince, mutfak eşyası da anlaşılır. Ev demek, ev eşyası da demektir.
Binek hayvanı veya arabası, silahları, hizmetçisi ve sanat aletleri ve lüzumlu
kitapları da ihtiyaç eşyası sayılır.
Sual: Mezar taşı dikmenin ve üzerine yazı yazmanın dinimiz açısından
mahzuru var mıdır?
Cevap: Mezar taşı dikmek caizdir. Taş üzerine âyet-i kerime, mübarek isimler, şiir, medhiye gibi şeyler, Fâtiha kelimesini yazmak, resmini koymak caiz değildir. Asırlardan beri yazılıyor ise de, kötü bir bidattir. Kötü âdetler, caiz olmayı göstermez. Mezar taşına, isim ve ölüm hicri senesi yazılabilir denildi.