Haramdan kalan miras malı
20/08/2021 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Ölen kimseden kalan
gasbedilmiş mal, zulüm ile alınan ve rüşvet, çalgı, kumar paraları helal olmaz.
Sual: Bir kimse, haram
yollarla mesela çalarak, gasbederek ve benzeri şekilde mal toplasa ve daha
sonra vefat etse. Bu kimsenin bıraktığı, haram yoldan gelen malları mirasçıları
alabilir mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Alimlerin çoğuna
göre, müslüman ölüp, şarap parası bırakırsa, varislerin bu parayı alması helal
olmaz. Gasbedilmiş mal, zulüm ile alınan ve rüşvet, çalgı, kumar paraları da
böyledir. Varislerin, bu paraları sahiplerine geri vermesi, sahibi
bilinmiyorsa, fakirlere dağıtması lazımdır. Kullanması haram olur. Ölenin haram
kazandığını bilir, fekat hangi malın haramdan geldiğini ayıramazlarsa, mirasın
hepsi helal olur ise de, fakirlere vermeleri iyi olur. Kullanmaları haram olan
malı vererek satın aldıklarını yimeleri ve kullanmaları helal olur. Sahipleri
bilinmeyen haram malın varislere helal olacağı da bildirildi. Teganni, çalgı
ücretleri, pazarlıkla olmayıp, parasız okursa, hediye olarak aldıkları para
habis olmaz, helal olur. Dilencinin biriktirdiği para ve mal habistir, temiz
değildir. Bir kimse, haram olarak edindiği malı başkasına verse, o da, başka
birine verse, haramdan geldiğini bilenlerin bunu alması haram olur. Fasit satış
müstesnadır. Zevce, kocasının haram para ile satın aldığını, haram karışık
malını yerse, kullanırsa, caiz olur. Günah kocasına olur.
Sual: Bir kadını, şu
kadar mehir ile bana nikah et diye vekil edilen kimse, nikah akdi anında, mehri
söylenenden daha fazla söyleyip nikah akdini yapsa, vekil eden kimsenin, fazla
olan bu mehri vermesi gerekir mi?
Cevap: Bu konuda İbni
Abidinde deniyor ki:
“Bir adam, bir
kimseyi; “Filan kızı, bana şu kadar altın mehir ile iste” diyerek vekil etse,
vekil, daha çok mehir söyleyerek istese ve böylece nikah yapılsa, fazlasını
vermek lazım gelmez. Adam, isterse fazlasını kabul eder, isterse nikahı fesih
eder. Düğünden sonra haber alıp fesih ederse, Mehr-i misil vermesi lazım olur.”
Sual: Bir kadınla bir
erkek, şahitsiz olarak, Allah ve Resulü şahidimiz diyerek nikah akdi yapabilir
ve evlenebilirler mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Abidinde deniyor ki:
“Allahü teâlâ ve Resulullah efendimiz şahittir diyerek yapılan nikah sahih olmaz. Küfür olur diyenler de vardır.”
