Oruç, eski ümmetlerde de farzdı
26/03/2024 Salı Köşe yazarı R.A
İlk insan ve aynı zamanda ilk Peygamber olan Hazret-i Âdem’den itibâren
bütün Peygamberlere (aleyhimüsselâm) ve ümmetlerine oruç farz idi.
Bütün Ülü’l-azim Peygamberler, Resûller ve sayılarını kesin olarak bilemediğimiz Nebîler (Peygamberler) (aleyhimüsselâm), insanlığı kendileri gibi birer mahlûk olan varlıklara tapınmak karanlığından kurtararak, bütün varlıkların yaratanı ve hakîkî sâhibi olan Allahü teâlâya ibâdet etmenin şeref ve üstünlüğüne çağırmışlardır.
İnsanların, zaman zaman içine düştükleri birtakım
vahîm yanlışlık ve bayağı işler, her zaman ve her mekânda, Allahü teâlânın
gönderdiği Peygamberler (aleyhimüsselâm) ve hak dinler vâsıtasıyla düzeltilmiş,
îmân ve ibâdette, hak olan Ma’bûd’a (Allah’a) yönelmeleri emredilmiştir. Allahü
teâlâyı sevmek ve saymak, O’nu tâzim etmek, O’na kulluk vazîfelerini yerine
getirmekle olur.
İlk insan ve aynı zamanda ilk Peygamber olan Hazret-i
Âdem’den itibâren bütün Peygamberlere (aleyhimüsselâm) ve ümmetlerine oruç farz
idi. Oruç ibâdetiyle ilgili olarak, Kur'ân-ı Kerîm’de, Bakara sûresinin 183.
âyet-i kerîmesinde, meâlen şöyle buyurulmuştur:
“Ey iman edenler! Oruç, sizden önce gelip geçmiş
ümmetlere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı. Umulur ki (günâhlardan)
korunursunuz; Allah'a karşı gelmekten sakınırsınız.” (Bakara,183)
Asılları semâvî dînler olan, ama bugün bozulmuş,
aslından uzaklaştırılmış hâlde bulunan Yahûdîlikte ve Hıristiyânlıkta da
oruç vardı.
Davûd aleyhisselâm da, bir gün oruç
tutar, bir gün yerdi. Bir sene böyle devâm ederdi. Bunun en fazîletli nâfile
oruç olduğunu, Peygamber Efendimiz hadîslerinde haber vermiştir.
Aslı hak bir dîne dayanmayan, bâtıl, bozuk inançlarda da
oruca benzer ibâdetler görülmektedir. Bu ibâdetler, daha önce o bölgelerde
yaşamış olan hak Peygamberlerden kalmış olmalıdır. Ama bozula bozula, o
dînlerin sâliklerinin şimdi tatbîk ettikleri hâle gelmiştir.
Asurlularda, Amerika’da Azteklerde, Babilonyada, Brahmanizm’de,
Budizm’de, Güney Asya’daki Hint dînlerinde, Hinduizm’de, Maniheizm’de, Amerika’da
Perulularda, Romalılarda ve Eski Yunan’da oruç tutulmakta
idi. İlkellerin inancı olarak kabul edilen Totemizm’de de
perhiz ve riyâzet gibi fiiller ile tövbe törenleri dinin esâsını teşkîl eder.
Ramazân-ı şerîfte, oruç tutmak çok sevâptır. Özürsüz
oruç tutmamak büyük günâhtır. Hadîs-i şerîfte, “Özürsüz, Ramazânda bir
gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazândaki o bir
günkü sevaba kavuşamaz” buyuruldu. (Tirmizî)
Ama dinî bir mazeret varsa, oruç tutmamak günâh olmaz.
Açıktan oruç yiyen, bu aya hürmet etmemiş olur. Namaz kılmayanın da, oruç
tutması ve harâmlardan kaçınması gerekir. Bunların da orucu kabûl olur ve
îmânları olduğu anlaşılır.
İbâdetler üzerinde
biraz düşünecek olursak; yirmi dört saatte bir sâat tutmayan bir zamânı, Allahü
teâlânın emrini yapmak (namaz kılmak) için, 12 aydan bir ayını oruç tutmak için
ayırmamak ve Cenâb-ı Hakk’ın ihsâniyle zengin olup da malının kırkta birini
Müslümânlardan fakîr olanlara vermemek, mubâhları bırakıp da harâm ve şüpheli
olan şeylere uzanmak, aslında aklı başında olan insanlar için büyük bir ayıp,
büyük bir suç olur.
