Bir yere gidince izin istemek
29/02/2024 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir kimse, herhangi birinin evine, ofisine gidince, mutlaka izin alması gerekir mi?
Cevap: Bu konuda Hadîkada deniyor ki:
“Birinin evine, odasına, bahçesine girileceği zaman izin istemek vaciptir.
Kapıya vurarak, zili çalarak veya seslenerek, mesela selam vererek izin
istemeden içeri girmemelidir. Ana baba, çocuğunun, çocuk, bunların odasına
gireceği zaman da izin istemelidir. İzin üç defa istenir. Birincisinde izin
verilmezse, bir dakika kadar sonra, ikinci defa istemeli, yine verilmezse,
üçüncü defa istemelidir. Yine izin verilmezse, dört rekat namaz kılacak kadar
beklemiş ise, içeri girmemeli, gitmelidir. Kapı aralanırsa, aradığı kimseyi
sormadan önce, kendini tanıtmalıdır. Telefon edince de, önce kendini
tanıtmalıdır. İçeri girmeye rızası olduğu bilinen kimsenin yanına izin almadan
girilebilir.”
Sual: Bir konuda vekil olan kimse, bir başkasını vekil edebilir mi?
Cevap: Vekil, sahibinden ayrıca izin almadıkça veya “istediğini yap” diyerek
“Umûmî vekil” edilmedikçe, başkasını kendine vekil yapamaz. Yalnız, zekât
vermek için olan vekil, izinsiz olarak başkasını, o da başkasını vekil
yapabilirler. İkinci vekil, doğrudan doğruya sahibin vekili olur.
Sual: Bakıcısı olsun veya olmasın her hastayı ziyaret etmenin hükmü aynı
mıdır?
Cevap: Bakıcısı bulunan hastayı ziyaret etmek sünnettir. Kimsesi yok ise,
yoklamak vacip olduğu Mişkât hâşiyesinde yazılıdır.
Sual: Cenaze namazı kılındıktan sonra, birkaç adım cenazeyi taşımalı mıdır?
Cevap: Müslümanın cenaze namazını kılmalı, hiç olmazsa birkaç adım cenazede
bulunmalıdır.
Sual: Davete gidildiğinde, orada haram olan şeyler varsa nasıl hareket
etmelidir?
Cevap: Bu konuda İbni Âbidînde deniyor ki: “Haram olan şeyler, odada
ise gidilir, sofrada ise gidilmez. Bilmeyerek gidildi ise, kalbi ile
beğenmeyerek oturulur veya bir bahane ile geri dönülür. Çünkü, haram işlememek
için, sünnet terk edilir. Gıybet söylemek veya dinlemek, çalgıdan ve oyundan
daha büyük günahtır. Söz veya makam sahibi ise, sofrada günaha mâni olmalı veya
geri dönmelidir.”
Sual: Eve gelen misafire ikramda bulunmanın belli bir müddeti var mıdır?
Cevap: Mâ-lâ-büddede deniyor ki:
“Gelen misafire üç gün ziyafet vermek, müekket sünnettir. Sonraki günlerde
müstehaptır.”