Orucun farzı üçtür
01/04/2022 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Niyet etmek,
niyeti ilk ve son vakitleri arasında yapmak ve orucu bozan şeylerden
sakınmak farzdır.
Sual: Namazın farzları
olduğu gibi, orucun da farzları var mıdır?
Cevap: Orcun farzı
üçtür bunlar:
1-Niyet
etmek. 2-Niyeti, niyetin ilk ve son vakitleri arasında
yapmak. 3-Fecr-i sâdık, yani tan yeri ağarmasından, güneşin batmasına
kadar olan zaman içinde, orucu bozan şeylerden sakınmaktır.
Sual: İftarda acele
etmeli deniyor. Bu aceleden maksat nedir, ne yapılır ve nasıl hareket edilirse
acele edilmiş olur?
Cevap: İftarı acele
etmek ve sahuru, fecrin ağarmasından önce olmak şartı ile geciktirmek
sünnettir. Resulullah efendimiz, bu iki sünneti yapmaya çok dikkat ederdi. Dürerde
deniyor ki:
“Seher vaktinde
yenilen yemeğe sahur denir. Seher vakti, gecenin son altıda biridir.”
Sahuru geciktirmek ve
iftarı çabuk yapmak, insanın aczini gösterdiği için sünnet olmuştur. İbadet,
acz ve ihtiyacı göstermek demektir. Nûr-ül-îzâh kitabında;
“Bulutsuz gecelerde
iftarı çabuk yapmak müstehaptır” deniyor. Bu kitabın şerhinde de;
“Bulutlu gecelerde
orucun bozulmasından korunmak için, ihtiyatlı davranmalı yani iftarı biraz
geciktirmelidir. Yıldızlar görünmeden önce iftar eden, acele etmiş olur”
denilmektedir. Tahtâvîde ise;
“Orucu namazdan önce
bozmak müstehaptır. Bahr kitâbında ve ibni Âbidînde denildiği gibi, iftarda
acele etmek, yıldızlar görülmeden önce, iftar etmek demektir” denilmektedir.
Akşam namazını da, bu vakitte, yani erken kılmak müstehaptır. Güneşin battığı
iyi anlaşılınca, önce Euzü ve Besmele okuyup;
(Allahümme yâ vâsi'al-magfireh
igfirlî ve li-vâlideyye ve li-üstâziyye ve lil-müminîne vel müminât yevme
yekûmülhisâb) denir. Bir iki lokma iftarlık yiyip;
(Zehebezzamâ
vebtelletil-urûk ve sebe-tel-ecr inşâallahü teâlâ) denir ve yemeğe
başlanır. Hurma veya su, zeytin yahut tuz ile iftar edilir. Sonra, camide veya
evde, cemaatle akşam namazı kılınır. Bundan sonra, akşam yemeği yenir. Sofrada
yemekleri yemek, bilhassa ramazanda uzun süreceğinden, akşam namazının erken
kılınması ve yemeğin, acele etmeyerek, rahat yenmesi için, az bir şeyle iftar
edip, yemeği duadan ve namazdan sonra yemelidir. Böylece, oruç erken bozulmuş,
namaz da erken kılınmış olur. Yukarıdaki iftar duasının manası;
“Açlık zamanı bitti. Damarlarımızın suya kavuşması vakti geldi. İnşaallah sevap hasıl oldu” demektir.
