Hem yemin, hem nezir olabilir
26/08/2021 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Bir kimse, nezrim
olsun dese, neyi adadığını söylemese ve niyet etmese, yemin keffareti vermesi
lazım olur
Sual: Bir kimse, aynı
anda, aynı şey için hem yemin hem de adak diye olmasını niyet edebilir mi?
Cevap: Nezir yani adak,
bir ibadettir. Namaz kılmak, oruç tutmak, hacca gitmek ve başka ibadetler nezir
olunur. Nezrin yerine getirilmesini islamiyet emir etmektedir. Nezredilen
yerine getirilmezse, günah olur. Nezir, yemine benzemektedir. Bir kimse, nezrim
olsun dese, neyi adadığını söylemese ve niyet etmese, yemin keffareti vermesi
lazım olur. Bir kimse, Allahü teâlânın rızası için oruç tutayım dese, kaç gün
olduğunu söylemese ve birşey niyet etmese veya yalnız nezir niyet etse, yemin
olmasını veya olmamasını hatırına hiç getirmese veya nezir olmasını ve yemin
olmamasını niyet etse, bu orucu nezir olur ve üç gün oruç tutar. Bunu
söylerken, nezir olmayıp, yemin olmasını niyet etse, yemin olur. Orucu bozarsa,
yemin keffareti lazım olur. Hem nezir, hem yemin olmasını niyet ederse, bu
oruç, hem yemin, hem de adak olur. Bu orucu bozarsa, hem kaza, hem de yemin
keffareti lazım olur.
Sual: Bir kimse, şu
işim olursa falan camide ezan okuyacağım veya falan caminin şadırvanında abdest
alacağım diye adakta bulunabilir mi mi?
Cevap: Adak edilen
şeyin, farz veya vacip olan bir ibadete benzemesi ve başlı başına bir ibadet
olması lazımdır. Mesela, abdest almak, ölü kefenlemek başlı başına ibadet
olmadıklarından adak olamaz. Hasta ziyaret etmek, cenaze taşımak, gusül etmek,
cami içine girmek, Kur’ân-ı kerimi tutmak, ezan okumak, mektep, cami yaptırmak
da ibadet ise de, başlı başına ibadet değildir. Nezir olunmazlar. Nezir edilen
şeyin benzemesi lazım olan farzın, vacibin başlı başına ibadet olması lazım
değildir. Mesela, bir şey vakıf etmeyi adamak caizdir. Çünkü vakıf, müslümanlar
için cami bina etmeye benzemektedir. Cami yapmak, başlı başına bir ibadet değil
ise de, vakıf başlı başına ibadettir. Mesela, abdest almak, başlı başına ibadet
olmayıp, başlı başına ibadet olan namazın bir şartıdır. Ölüyü kefenlemek de,
cenaze namazının kabul olması için şarttır. Ölünün setr-i avreti yani
kefenleyerek örtülmesi, cenaze namazının şartıdır.
Sual: Kazaya kalan
oruçları arka arkaya mı tutmak gerekir?
Cevap: Kaza oruçları, arka arkaya tutulduğu gibi, ayrı ayrı günlerde, ara vererek de tutulabilir.