Ailesiyle iyi geçinen herkesle iyi geçinir
28/04/2023 Cuma Köşe yazarı A.D
Öncelikle, güzel ahlâka sahip olmak için kötü huyları teşhis
etmek lâzımdır. Peki bu nasıl olacak? Bu teşhisi insanın kendisi yapar. Yâhut
bir âlimin, rehberin bildirmesi ile anlar.
İnsan kendi kusurlarını zor görür. Bu sebeple, güvendiği
arkadaşına sorarak öğrenebilir... Bunu öğrenmenin başka bir yolu da,
düşmanlarının kendisi hakkında söyledikleridir. Çünkü düşman, insanın
ayıplarını arayıp, yüzüne çarpar. Arkadaşlar ise, insanın ayıplarını pek
görmezler...
Birisi İbrâhim Edhem hazretlerine, ayıbını, kusurunu bildirmesi
için yalvarınca, "Seni dost edindim. Her hâlin, hareketin bana güzel
görünüyor. Ayıbını başkalarına sor!" dedi.
Başkasında bir ayıp görünce, bunu kendinde aramak, kendinde
bulursa, bundan kurtulmaya çalışmak lâzımdır. (Mümin müminin aynasıdır) hadîs-i
şerîfinin manası budur. Yâni, başkasının ayıplarında, kendi ayıplarını görür.
İsâ aleyhisselâma, "Bu güzel ahlâkı kimden öğrendin?"
dediklerinde "Bir kimseden öğrenmedim. İnsanlara
baktım. Hoşuma gitmeyen şeylerinden sakındım. Beğendiklerimi ben de
yaptım" buyurdu.
Selef-i sâlihînin, Eshâb-ı kirâmın, velilerin hayat hikâyelerini
okumak da, iyi huylu olmaya sebep olur... Din büyükleri buyuruyor ki:
"Kötü huy, uyuz hastalığı gibi bulaşıcıdır. Bir kimse,
iyilerle beraber olursa iyi olur, kötülerle beraber olursa kötü huylu olur.
Mümin kurtulmak istiyorsa evvela kendisine ben huysuzum demesi lazımdır. Huysuz
olduğunu kabul edip sonra da kendisine iyi arkadaşlar araması lazımdır. Bu
arkadaşın huyları iyi olursa bu güzel huylar yavaş yavaş ona da geçer."
Kendinde kötü huy bulunan kimse, buna yakalanmanın sebebini
araştırmalı, bu sebebi yok etmeye, bunun zıddını yapmaya çalışmalıdır. Kötü
huydan kurtulmak, bunun zıddını yapmak için çok uğraşmak lâzımdır. Kötü
şeyler nefse tatlı gelir.
Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Allahü
teâlâ indinde, kötü ahlâktan büyük günâh yoktur. Çünkü, kötü ahlâklı, bir
günâhtan tövbe edip, kurtulursa, bir başka günâha düşer. Hiçbir vakit günâhtan
kurtulamaz.)
Bir kimse Resûlullahtan nasihat isteyince (Kızma,
sinirlenme), buyurdu. Birkaç kere sordu, hepsinde de (Kızma,
sinirlenme) buyurdu.
Büyük İslam âlimi Hüseyin Hilmi Işık (kuddîse sirrûh) buyurdu ki: "Kızdığı zaman, gücü kuvveti olduğu hâlde, hiç kötülük yapmayan, intikam almayan kimse, kıyâmette istediği Cennet köşküne gidecek. Kolay değil ama, kızdığı zaman kalp kırmayan kimse, ehl-i Cennettir... Ailesiyle iyi geçinen herkesle iyi geçinir. Resulullah efendimiz (Ailelerinize hakâret etmeyiniz. Ailelerinizle iyi geçininiz) buyuruyor. Onun için, buna çok dikkat edin kardeşlerim."
