Kalbi, tasavvuf temizler
23/04/2025 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Sual: İslam âlimlerinden İmam-ı Gazâlî hazretleri, kitaplarında felsefecilere cevap olarak imani konuları anlattığı gibi ibadet ve tasavvuf konularına da yer vermiştir, bunun hikmeti ne olabilir?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı
Rabbâni hazretleri buyuruyor ki:
“Eski felsefecilerden bazıları, kendi görüş ve
hayalleri ile hazırladıkları kitapların sürümlerini arttırmak için, Peygambere
inen kitaplarda okudukları ve bunlara inananlardan işittikleri, ahlakı
güzelleştirmek ve faydalı işler yapmak yollarını bunlara karıştırdılar. İmâm-ı
Muhammed Gazâlî hazretlerinin, kitabında ibadetlere de yer vermesine gelince,
fıkıh âlimleri ibadetlerin nasıl yapılacaklarını bildirdiler. İnceliklerini
anlatmadılar. Çünkü, onların maksadı, ibadetlerin doğru yapılmasının şartlarını
ve şekillerini bildirmekti. İnsanların içlerine, kalplerine bakmadılar. Bunları
bildirmek, tasavvuf âlimlerinin vazifesi idi. İmâm-ı Gazâlî hazretleri,
bedenlerin ve görünen işlerin iyileşmesini sağlayan din ile, iç âlemin
temizliğine kavuşturan tasavvuf bilgilerini birleştirdi. Kitabında bu ikisine
de yer verdi. İkincisine Münciyyât, yani felaketten kurtarıcı bilgiler ismini
verdi ise de, ibadetlerin de müncî olduklarını bildirdi. İbadetlerin kurtarıcı
olmalarını sağlamak, fıkıh kitaplarından öğrenilir. Kurtarıcı olan
kalp bilgileri, fıkıh kitaplarından öğrenilmez.”
Sual: Bir kimsenin, bakmakla sorumlu oldukları muhtaç
iken, başka muhtaçlara yardım etmesi uygun olur mu?
Cevap: Bu konuda İbni
Âbidînde buyuruluyor ki:
“Kendisine ve bakması vacib olanlara lazım olandan
fazla malı bulunan kimsenin sadaka vermesi müstehabdır. Bakması vacib olan
kimsesi muhtaç iken, bunun sadaka vermesi günahtır. Sıkıntıya sabıredemeyecek
kimsenin, kendi muhtaç olduğu malı, parayı sadaka vermesi caiz değildir,
tahrimen mekruhtur. Sadaka veren kimsenin, sadaka sevabını, Resulullah
Efendimize ve bütün müminin ve müminâta göndermeye niyet etmesi iyi olur.
Çünkü, kendi sevabı azalmaz ve hepsine de ayrı ayrı, hep o kadar sevap
verilir.”
Sual: Buğday ekmek için tarla kiralayan kimse,
buğdaylar olgunlaşmadan önce kira müddeti biterse, nasıl hareket eder?
Cevap: Buğdaylar olgunlaşmadan kira müddeti biterse,
buğdaylar oluncaya kadar kira müddeti uzatılır.
