Toplumda görgü kuralları...
26/09/2021 Pazar Köşe yazarı S.K
Konuşanın sözünü
kesmek nezaketsizliktir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:" Arkadaşı
konuşurken susmak mürüvvettendir."
Günlük hayatımızda
dikkat edeceğimiz bazı görgü kuralları vardır. Bunlara hem kendimiz dikkat
etmeliyiz hem de çocuklarımıza öğretmeliyiz. Bu kurallardan bazıları şunlardır:
Sokakta: Sokağa tükürmemeli,
çöp atmamalı, tiksindirici çirkin şeyleri gelişigüzel atmamalı, çöp
kutularına atmalı. İhtiyarlara, hastalara her zaman öncelik vermeli,
ihtiyaçları varsa yardımcı olmalıdır.
Taşıma araçlarında: İnip binerken kimseyi rahatsız etmemeli,
gençler; yaşlılara ve hastalara yer vermeli. Peygamber efendimiz, (Büyüklerini
saymayan bizden değildir) buyurmuştur. (Tirmizi)
Alışverişte: Malın görünüşünü,
kalitesini bozacak şekilde dokunmamalı. Fiyat konusunda fazla ısrar etmemeli.
Alınsa da alınmasa da teşekkür etmeli. Satıcı müşterisinin memnun olacağı hâl
ve harekette bulunmalı.
Toplu yerlerde: Düğün, cenaze ve
bayramda daha hassas, nazik olmalı. Yere ve zamana göre uygun tavır takınmalı.
Cenazede, cenaze sahiplerinin üzüntüsünü paylaşmalı, maddi ve manevi, üzerine
düşen yardımı yapmalı, teselli edici söz ve davranışlarda bulunmalı.
Komşulukta: Komşularla iyi geçinmeli, karşılıklı yardımlaşmalı,
dert ve sevinçlerine iştirak etmeli, her karşılaştıklarında selamlaşma, hâl
hatır sormalı, birbirinden isteklerini imkân ölçüsünde temin etmeli, gürültü,
çöp, rahatsız edici kokulu ve benzeri şeylerle komşuları rahatsız etmemeli.
Misafirlikte: Misafire ikram etmelidir! Peygamber efendimiz, (Allah’a
ve kıyamete inanan, misafirine ikram etsin) buyurdu. (Buhari)
Misafire ikram, ona karşı güler yüzlü ve tatlı dilli olmaktır. Yemek için
külfete girmemeli, hazırda ne varsa, onu ikram etmeli.
Hasta ziyaretinde: Ziyarete yeni elbise ile değil, her gün giydiği
elbise ile gitmelidir! Giderken meyve veya çiçek gibi bir hediye götürmek iyi
olur... Hastanın yanında asık suratlı durmamalı, güzel şeylerden bahsetmeli,
iyileşmesi için dua etmelidir!
Telefonda: Telefon eden, karşı taraf ahizeyi kaldırınca, önce
kendini tanıtmalıdır. Bunun için, telefon eden, önce kendini tanıtmalı, kısa ve
öz konuşmalı, dakikalarca sohbet etmemeli ve “efendimsiz” konuşmamalıdır! Her
yerde, her zaman, hep nazik ve kibar olmalıdır. Argo ve nahoş konuşmamalıdır.
Konuşurken: Konuşanın sözünü
kesmek nezaketsizliktir. Hadis-i şerifte, (Arkadaşı konuşurken susmak
mürüvvettendir) buyuruldu. Mürüvvet; insanlık, yiğitlik, iyilik,
cömertlik, faydalı olmak gibi manalara gelir ki, hâllerin en güzeline riayet
etmek demektir.
Eve girerken: Evimize Besmele ile ve İhlas suresini okuyarak
girmeliyiz! Sağ ayakla içeriye girip, selam vermeliyiz! Her işe Besmele ile
başlamaya alışmalıdır!
Birinin evine girerken, izin istemek gerekir. Kapının zilini çalarak veya
seslenerek, izin istemelidir! İzin üç defa olur. Üçüncü defa da ses yoksa, dört
rekât namaz kılacak kadar bekledikten sonra gitmelidir! Kapı aralanırsa,
aradığını sormadan önce, kendini tanıtmalıdır!