İslam dininde felsefe var mıdır?
12/12/2021 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Yalnız akla uyup,
yalnız ona güvenip, aklın ermediği şeylerde yanılan kimse, felsefecidir.
Sual: Felsefe ne
demektir, İslam dini bir felsefe midir daha doğrusu, İslam dininde felsefe var
mıdır?
Cevap: Felsefe,
herhangi bir konu üzerinde insanların akıl ve mantık yolu ile incelemeler ve
araştırmalarla elde ettikleri neticelere verilen isimdir. Kısaca;
“Her şeyin aslını
arama ve ne için var olduğunun sebebini bulma” manasına gelir. Felsefe, Yunanca
Filozofiya, "hikmet sevgisi" demektir ve derin düşünme, arama,
kıyaslama ve tetkik esaslarına dayanır.
Felsefe ile meşgul
olanların, hem ruh, hem de fen bilgilerinde çok derin bilgi sahibi olması
gerekir. Fakat, bir insan ne kadar ilmi olursa olsun, yanlış düşünebilir veya
yaptığı araştırmalardan yanlış neticeler çıkarabilir. İşte bunun içindir ki,
felsefe, hiçbir zaman kesin neticeler vermez. Ayrıca her felsefenin bir de
zıddı vardır. Onun için, bu karşılığı zıt görüşü de incelemek, her iki
düşünceyi karşılaştırmak lazım olur. Birçok felsefi düşüncelerin zamanla
değişebileceği unutulmamalıdır.
O hâlde, felsefi
düşünceler, hiçbir zaman kesinlik taşımaz.
Yalnız akla uyup,
yalnız ona güvenip, aklın ermediği şeylerde yanılan kimse, felsefecidir. Aklın
erdiği şeylerde ona güvenen, aklın ermediği, yanıldığı yerlerde, Kur’ân-ı
kerimin ışığı altında akla doğruyu gösteren yüksek insanlar da, İslam
âlimleridir.
O hâlde, İslamiyette
felsefe yoktur, "İslam felsefesi", "İslam filozofu" yoktur.
Felsefenin üstünde olan İslam ilimleri ve felsefecilerin üstünde olan İslam
âlimleri vardır. İslam âlimleri, zamanlarına kadar olan fen bilgilerini
okuyup ve seksen ilmi iyi öğrendikten sonra, İslamiyetin gösterdiği yolda,
kalblerini açarak, nefislerini temizliyerek, aklın erişemediği bilgilerde de,
âyet ve hadislerle doğruyu bulmuşlar, hakikate varmışlardır. İslam âlimlerine
filozof demek, bunları küçültmek olur. İslam âlimlerinin hiçbiri filozof
değildir. Zaten filozof, İslam âlimi olamaz. Ehl-i sünnet âlimlerinin felsefe
ile hiç alakaları yoktur. Çünkü onlar, felsefecilerden çok yüksektirler.
Ehl-i sünnet âlimlerine göre, İslam bilgilerinin ölçüsü, sadece insan aklı, insanın düşüncesi değil, muhkem olan yani manaları açık olan âyet-i kerimeler ve hadis-i şeriflerdir.
