Evliyanın ruhlarının hazır olması
15/08/2019 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Allahü teâlânın hazır olması ile, ruhların hazır olması arasında çok fark
vardır.
Sual: Evliyanın ruhları her zaman hazır olur demek, dinen uygun mudur?
Cevap: Bu konu Seyyid Abdülhakîm Arvâsî hazretlerine de sual edilmiş ve bu
zât cevabında buyuruyor ki:
Kâdî-zâde Ahmed Efendi Birgivî Vasıyyetnâmesi şerhinde; “Ervâh-ı meşâyıh
hazırdır, bilirler dese kâfir olur dediler” sözünü açıklarken; “Zira, ruhların
hazır olması gaybdır. Gayba hüküm ettiği için kâfir olur” diyor. Görülüyor ki,
küfre sebep olan şey, ruhların hazır olacağına inanmak değil, ruhların hazır
olduğunu söylemektir. Ruhların hazır olduklarını bilmediği hâlde, hazırdır
diyerek, gaybdan haber verdiği için kâfir olmaktadır. Allahü teâlâ hazırdır ve
nazırdır. Böyle olduğunu bildirmek için, Allahü teâlâ, her zamanda ve her yerde
hazır ve nazırdır derler. Hâlbuki, Allahü teâlâ, zamanlı ve mekânlı değildir. O
hâlde, bu söz, görünüş üzere kalmaz, mecaz olur. Yani zamansız ve mekânsız,
yani hiçbir yerde olmayarak, hazırdır yani bulunur ve nazırdır yani görür
demektir.
Allahü teâlâ, sonsuz zamanlarda, hep hazır ve nazırdır. Hayat, ilim, kudret
ve kelâm sıfatları zamansız ve mekânsız olduğu gibi, hazır ve nazır olması da,
zaman ve mekân ile değildir. Allahü teâlânın sıfatlarının hepsi böyledir.
Böylece, hiçbir şey, Onun gibi değildir. Mesela, hazırdır ve bu hazır olmaktan
önce, gâib değil idi. Bundan sonra, bir ölüm, cahillik olmayacağı gibi, gâib
olmak da, olmaz. Çünkü sıfatları da, kendi gibi ezelî ve ebedîdir.
Melekler, Peygamberlerin, evliyanın ruhları, her kim nerede ve ne zamanda
ve her ne hâlde çağırırsa, orada bulunur, yardım ederler. Hızır aleyhisselâmın,
sıkıntıda olanların imdadına yetişmesi böyledir. Fahr-i âlemin, ümmetinin her
birine, hele ölüm zamanında, imdada yetişmesi de böyledir. Azrail aleyhisselâm,
ruh, can almak için her anda, her yere gelmesi de, böyledir. Her Mürşid-i
kâmilin, talebesine yetişmesi de böyledir ki, bunlar zamanlı ve mekânlıdır.
Ezeli ve ebedi olarak değildir. Devamlı da değildir. Allahü teâlânın hazır
olması ile, ruhların hazır olması arasında çok fark vardır. Allahü teâlânın
hazır olması gibi, kimse hazır değildir. Allahü teâlânın sıfatlarının hepsi de
böyledir. Ne bir melek, ne bir nebi ve ne de bir veli, cenâb-ı Hakk'ın hiçbir
sıfatına ortak değildir.
